Thư viện Nguồn Tin KH&CN Tài nguyên là trí thức
Bài viết liên quan
Trí tuệ nhân tạo (AI) đang trở thành động lực cốt lõi định hình tương lai kinh tế và xã hội toàn cầu, với dự báo đóng góp 15,7 nghìn tỷ USD vào năm 2030 theo PwC. Tại Việt Nam, tham vọng trở thành một trong bốn quốc gia dẫn đầu ASEAN về AI vào năm 2030, cùng cam kết đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, đặt ra bài toán kép: vừa phát triển công nghệ tiên tiến, vừa đảm bảo tính bền vững môi trường. Tuy nhiên, sự bùng nổ của AI đi kèm với mức tiêu thụ năng lượng khổng lồ tại các trung tâm dữ liệu, nơi một truy vấn AI tiêu tốn điện gấp 10 lần so với tìm kiếm Internet thông thường. Để giải quyết bài toán này, Việt Nam cần tập trung vào việc xây dựng các trung tâm dữ liệu thông minh, hiệu quả năng lượng và linh hoạt, tận dụng các giải pháp như mô hình thiết kế mô-đun và công nghệ số hóa tiên tiến. Bài viết này phân tích các giải pháp để Việt Nam phát triển AI bền vững, nhấn mạnh vai trò của cơ sở hạ tầng trung tâm dữ liệu.
Thách thức năng lượng của AI
Sự phát triển của AI đòi hỏi sức mạnh tính toán khổng lồ, dẫn đến nhu cầu về trung tâm dữ liệu tăng theo cấp số nhân. Theo Precedence Research, thị trường trung tâm dữ liệu toàn cầu dự kiến tăng từ 125,35 tỷ USD năm 2024 lên 364,62 tỷ USD vào năm 2034. Tuy nhiên, các trung tâm dữ liệu tiêu thụ một lượng điện đáng kể, chiếm khoảng 2% tổng tiêu thụ điện toàn cầu vào năm 2025 (536 TWh) và dự kiến tăng gấp đôi lên 1.065 TWh vào năm 2030, theo Deloitte. Tại Việt Nam, với tổng công suất trung tâm dữ liệu hiện chỉ đạt 148 MW, thấp hơn nhiều so với các nước như Singapore hay Indonesia, việc đáp ứng nhu cầu AI đồng thời đảm bảo tính bền vững là một thách thức lớn.
Một truy vấn AI thông thường tiêu thụ năng lượng gấp 10 lần so với tìm kiếm Internet, trong khi các tác vụ như tạo nhạc, ảnh hoặc video còn đòi hỏi nhiều điện năng hơn. Điều này đặt áp lực lên nguồn cung năng lượng và làm gia tăng phát thải carbon, mâu thuẫn với mục tiêu phát thải ròng bằng 0 của Việt Nam. Do đó, việc tối ưu hóa hiệu suất năng lượng của trung tâm dữ liệu không chỉ là yêu cầu kỹ thuật mà còn là bài toán kinh tế và môi trường, khi năng lượng cho vận hành và làm mát chiếm 30-60% chi phí hoạt động của các trung tâm này.
Giải pháp trung tâm dữ liệu thông minh và bền vững
Để phát triển AI bền vững, Việt Nam cần tập trung vào việc xây dựng các trung tâm dữ liệu thông minh, tích hợp các giải pháp công nghệ tiên tiến để tối ưu hóa năng lượng và hiệu suất. Một trong những xu hướng quan trọng là thiết kế mô-đun, cho phép trung tâm dữ liệu mở rộng linh hoạt theo nhu cầu mà không làm gián đoạn hoạt động. Các mô-đun dựng sẵn, như giải pháp EcoStruxure Pod của Schneider Electric, giảm 50% thời gian triển khai và hỗ trợ tích hợp nhanh các thiết bị mới, phù hợp với khối lượng công việc AI tăng trưởng nhanh.
Hệ thống làm mát hiệu quả cao cũng đóng vai trò quan trọng. Các trung tâm dữ liệu AI tạo ra nhiệt lượng lớn do sử dụng chip tính toán mật độ cao như GPU của NVIDIA. Giải pháp làm mát bằng chất lỏng, như đơn vị phân phối làm mát (CDU) của Schneider Electric được NVIDIA phê duyệt, có thể giảm tới 30% chi phí làm mát so với làm mát bằng không khí truyền thống, như trường hợp của Green Mountain. Công nghệ này, kết hợp với các hệ thống giám sát thời gian thực như EcoStruxure IT, cho phép điều chỉnh công suất làm mát và điện năng theo tải AI, giảm lãng phí năng lượng.
Ngoài ra, việc sử dụng năng lượng tái tạo là yếu tố cốt lõi để đạt mục tiêu bền vững. Các trung tâm dữ liệu như Green Mountain sử dụng 100% năng lượng tái tạo và tận dụng nước lạnh tự nhiên để làm mát, giảm đáng kể tác động môi trường. Tại Việt Nam, chính phủ đang thúc đẩy năng lượng xanh thông qua các chính sách như Luật Sử dụng Năng lượng Tiết kiệm và Hiệu quả sửa đổi năm 2025, tạo điều kiện cho các trung tâm dữ liệu tích hợp năng lượng mặt trời và gió.
Vai trò của giải pháp số hóa
Giải pháp số hóa, như nền tảng EcoStruxure Data Center Solutions của Schneider Electric, đóng vai trò trung tâm trong việc tối ưu hóa vận hành trung tâm dữ liệu. Nền tảng này tích hợp các hệ thống điện, làm mát, tủ rack và quản lý trên một giao diện duy nhất, cung cấp khả năng giám sát thời gian thực, phân tích dự đoán và quản lý rủi ro. EcoStruxure IT DCIM, một phần của hệ sinh thái này, giúp số hóa dữ liệu ESG (môi trường, xã hội và quản trị), cải thiện báo cáo phát thải và tối ưu hóa hiệu suất năng lượng.
Hơn nữa, các công cụ AI như EcoStruxure Resource Advisor Copilot hỗ trợ các nhà quản lý phân tích dữ liệu năng lượng, trực quan hóa hiệu suất và đưa ra quyết định chiến lược, giảm thiểu nhu cầu xử lý thủ công. Các giải pháp này không chỉ tăng hiệu quả mà còn đảm bảo khả năng phục hồi và bảo mật, đáp ứng nhu cầu bảo vệ dữ liệu trong môi trường AI tải nặng. Sự hợp tác giữa Schneider Electric và NVIDIA trong việc phát triển thiết kế tham khảo cho trung tâm dữ liệu AI, như hỗ trợ nền tảng NVIDIA GB200 NVL72, là một ví dụ điển hình về cách tích hợp phần cứng và phần mềm để tối ưu hóa hiệu suất và tính bền vững.
Hành động chiến lược cho Việt Nam
Để tận dụng làn sóng AI và trở thành trung tâm dữ liệu hàng đầu ASEAN, Việt Nam cần một chiến lược toàn diện. Thứ nhất, cần đầu tư vào hạ tầng năng lượng xanh, như năng lượng mặt trời và gió, để đáp ứng nhu cầu điện ngày càng tăng. Chính phủ đã tạo điều kiện thuận lợi thông qua Luật Viễn thông sửa đổi năm 2023, cho phép nhà đầu tư nước ngoài sở hữu 100% dịch vụ trung tâm dữ liệu, thu hút vốn FDI vào các dự án công nghệ cao.
Thứ hai, đào tạo nhân lực là yếu tố then chốt. Mục tiêu đào tạo 50.000 kỹ sư ngành bán dẫn, với 5.000 chuyên gia AI vào năm 2030, đòi hỏi sự hợp tác giữa chính phủ, doanh nghiệp và các tổ chức như Schneider Electric, vốn cung cấp các chương trình đào tạo kỹ thuật số miễn phí thông qua Học viện Schneider Electric.
Cuối cùng, việc áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế về thiết kế và vận hành trung tâm dữ liệu, như sử dụng hệ thống rack tương thích với Dự án Open Compute (OCP) và các giải pháp làm mát tiên tiến, sẽ giúp Việt Nam cạnh tranh với các quốc gia như Singapore. Các giải pháp của Schneider Electric, như UPS Galaxy VXL với mật độ năng lượng 1.042 kW/m², cung cấp khả năng mở rộng và hiệu quả cao trong không gian nhỏ, lý tưởng cho các trung tâm dữ liệu AI tại Việt Nam.
Phát triển AI bền vững tại Việt Nam đòi hỏi một cách tiếp cận chiến lược, tập trung vào việc xây dựng các trung tâm dữ liệu thông minh, hiệu quả năng lượng và linh hoạt. Các giải pháp như thiết kế mô-đun, làm mát bằng chất lỏng, sử dụng năng lượng tái tạo và nền tảng số hóa như EcoStruxure Data Center Solutions của Schneider Electric là chìa khóa để giảm tiêu thụ năng lượng và đạt mục tiêu phát thải ròng bằng 0. Với sự hỗ trợ của chính sách, đầu tư vào nhân lực và hợp tác công nghệ quốc tế, Việt Nam có thể tận dụng làn sóng AI để trở thành trung tâm dữ liệu hàng đầu khu vực, đồng thời đảm bảo phát triển bền vững. Hành trình này đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa chính phủ, doanh nghiệp và các đối tác công nghệ để xây dựng một tương lai AI xanh và hiệu quả.
Nguồn: TT,TK
