Thư viện Nguồn Tin KH&CN Tài nguyên là trí thức
Bài viết liên quan
Chủ nhiệm nhiệm vụ: ThS. Vũ Mạnh Hà
Và các cộng sự
Cơ quan thực hiện: Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Nông nghiệp bền vững
Mục tiêu của nhiệm vụ:
Mục tiêu chung
Nâng cao năng suất, chất lượng, tạo ra sản phẩm an toàn đạt tiêu chuẩn VietGAP nhằm nâng cao hiệu quả kinh tế cho nhà vườn sản xuất rau ở xã Vĩnh Tân, huyện Vĩnh Cửu.
Mục tiêu cụ thể
– Nắm bắt hiện trạng sản xuất và các mối nguy gây ô nhiễm các vùng sản xuất rau ở xã Vĩnh Tân và đề xuất giải pháp phát triển sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP;
– Sản phẩm rau đạt tiêu chuẩn VietGAP. Năng suất của mô hình tăng 10-15%, hiệu quả kinh tế của mô hình tăng 15 – 20% so với sản xuất đại trà.
– Nâng cao trình độ kỹ thuật sản xuất rau theo tiêu chuẩn VietGAP cho cán bộ kỹ thuật và nhà vườn trên địa bàn xã Vĩnh Tân thông qua tập huấn và hội thảo đầu bờ.
Kết quả nghiên cứu:
- Điều tra hiện trạng sản xuất rau đối chiếu với các yêu cầu của VietGAP ở xã Vĩnh Tân
Các tiêu chí đạt yêu cầu của quy trình sản xuất VietGAP như: Vùng tập trung sản xuất rau ở xã Vĩnh Tân nằm trong quy hoạch của huyện Vĩnh Cửu; sử dụng hạt giống rau có nguồn gốc; không chăn thả vật nuôi vào vườn sản xuất rau; sử dụng phân bón hữu cơ hoai mục; sử dụng phân bón và thuốc BVTV có trong danh mục được phép sản xuất, kinh doanh và sử dụng tại Việt Nam; mua phân bón và thuốc BVTV đúng nơi quy định; người lao động trong độ tuổi lao động theo quy định được đa số hộ trồng rau tuân thủ.
Các tiêu chí chưa được nhà vườn tuân thủ gồm: Hồ sơ đánh giá nguy cơ ô nhiễm (đất trồng, nước tưới); hồ sơ lưu về mua hạt giống; ghi chép nhật ký sản xuất; biện pháp xử lý để bảo đảm không làm ô nhiễm môi trường và sản phẩm; tiêu huỷ bao bì; thu hoạch sản phẩm đúng thời gian cách ly; trang bị thuốc, dụng cụ y tế và bảng hướng dẫn sơ cứu khi bị ngộ độc thuốc BVTV; cảnh báo khu vực mới được phun thuốc BVTV; đánh giá nội bộ; khiếu nại và giải quyết khiếu nại. Tuy nhiên, những tiêu chí này mang tính thủ tục quản lý trong tiêu chuẩn VietGAP. Do đó, cần tuyên truyền và phổ biến cho nhà vườn hiểu để áp dụng.
Tóm lại, việc sản xuất rau tại xã Vĩnh Tân vẫn còn mang tính kinh nghiệm là chính. Việc áp dụng quy trình sản xuất VietGAP vẫn chưa được các nhà vườn quan tâm áp dụng, việc sử dụng thuốc BVTV hóa học có độ độc cao còn khá phổ biến. Tuy nhiên thông qua các lớp tập huấn kỹ thuật thì hầu hết nhà vườn đều có mong muốn áp dụng quy trình sản xuất rau VietGAP để tạo ra sản phẩm an toàn và bảo vệ sức khỏe của người lao động. Đồng thời nhà vườn có mong muốn liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm với doanh nghiệp để sản phẩm rau được tiêu thụ ổn định.
- Phân tích mối nguy gây ô nhiễm vùng sản xuất rau theo tiêu chuẩn VietGAP ở xã Vĩnh Tân
Qua kết quả phân tích kim loại nặng trong 4 mẫu đất trồng và 4 mẫu nước tưới (nước giếng khoan và ao) ở xã Vĩnh Tân cho thấy đất trồng và nước tưới đều đủ tiêu chuẩn đáp ứng cho việc sản xuất rau VietGAP. Như vậy, vùng sản xuất rau chưa ô nhiễm kim loại nặng vượt mức cho phép nên có thể sản xuất rau theo tiêu chuẩn VietGAP.
Các sản phẩm rau sản xuất trên địa bàn xã Vĩnh Tân đảm bảo an toàn (không có hàm lượng kim loại nặng và dư lượng thuốc BVTV) góp phần tạo lòng tin cho người tiêu dùng và nhà vườn có thể mạnh dạn áp dụng quy trình VietGAP để tạo sản phẩm an toàn.
- Xây dựng mô hình sản xuất rau đạt tiêu chuẩn VietGAP
Để tiến hành triển khai các hoạt động sản xuất rau đạt tiêu chuẩn VietGAP, bước đầu cần phải khảo sát hiện trạng sản xuất rau tại xã Vĩnh Tân. Lấy mẫu đất, nước để phân tích hàm lượng kim loại nặng theo yêu cầu VietGAP và đánh giá các nguy cơ có thể gây ảnh hưởng đến vệ sinh an toàn của sản phẩm.
Kết quả phân tích mẫu đất và nước của các hộ đăng ký tham gia thực hiện mô hình đều đạt yêu cầu theo quy định về hàm lượng kim loại nặng trong đất và nước tưới phục vụ sản xuất rau VietGAP.
Dựa trên kết quả phân tích mẫu đất trồng, nước tưới và phiếu chọn điểm mô hình, nhóm nghiên cứu viên thực hiện đã chọn được 09 hộ tham gia mô hình với tổng diện tích 4,5 ha.
Các thành viên trong Tổ liên kết sản xuất rau an toàn Vĩnh Tâm khi tham gia thực hiện mô hình VietGAP đã được Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Nông nghiệp bền vững tập huấn về:
– Xây dựng và áp dụng hệ thống thực hành nông nghiệp tốt VietGAP;
– Quy trình kỹ thuật canh tác rau (bầu, bí xanh, mướp, dưa leo và rau cải);
– Sơ cấp cứu, an toàn lao động;
– Hiệu quả và an toàn trong việc sử dụng thuốc BVTV (Quy trình IPM);
– Ghi chép nhật ký sản xuất;
– Xây dựng cơ sở hạ tầng (kho phân thuốc BVTV, nhà vệ sinh, nơi xử lý thuốc BVTV).
| Hình 1. Vườn cây bầu sinh trưởng phát triển tốt trong mô hình | Hình 2. Vườn dưa leo sinh trưởng phát triển tốt trong mô hình |
- Chuyển giao công nghệ
Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Nông nghiệp bền vững đã phối hợp với UBND xã Vĩnh Tân đã tổ chức 3 lớp tập huấn với số lượng nhà vườn tham dự là 40 nhà vườn/lớp. Mỗi lớp tập huấn tổ chức trong 3 ngày.
Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển nông nghiệp bền vững đã phối hợp với Phòng Kinh tế – Hạ tầng huyện Vĩnh Cửu và UBND xã Vĩnh Tâm tổ chức hội thảo đầu bờ “Sản xuất rau theo tiêu chuẩn VietGAP và trao giấy chứng nhận VietGAP” tại Nhà văn hóa xã Vĩnh Tân và vườn mô hình của hộ ông Nguyễn Văn Lâm với 40 nhà vườn tham dự cùng các ban ngành (Sở KH&CN Đồng Nai, UBND huyện Vĩnh Cửu, Phòng Kinh tế – Hạ tầng huyện Vĩnh Cửu, Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Vĩnh Cửu, Trạm Khuyến nông huyện Vĩnh Cửu, Trạm Trồng trọt và BVTV huyện Vĩnh Cửu, Đài truyền thanh huyện Vĩnh Cửu).
- Hoàn thiện “Quy trình sản xuất rau: Bầu, bí, dưa leo, mướp hương, rau cải theo tiêu chuẩn VietGAP”
Từ kết quả thực hiện mô hình, kết quả điều tra hiện trạng sản xuất rau ở xã Vĩnh Tân và kết quả các đề tài, dự án khác có liên quan, Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Nông nghiệp bền vững đã biên soạn sổ tay quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP cho 5 loại rau gồm: (1) Cây bầu; (2) cây bí xanh; (3) Cây dưa leo; (4) Cây mướp hương; (5) Rau cải. Các quy trình này có nội dung ngắn gọn, cô đọng, rõ ràng, dễ hiểu, có hình ảnh minh họa phù hợp với thực tế sản xuất.
- Công tác tuyên truyền người sản xuất thực hiện quy trình sản xuất rau VietGAP
Trung tâm đã xây dựng video kỹ thuật sản xuất rau theo theo tiêu chuẩn VietGAP với thời lượng từ 20 phút.
- Xây dựng nhãn hiệu hàng hóa, tạo mã Q-Rcode cho sản phẩm đạt tiêu chuẩn VietGAP
Trung tâm đã tạo mã Q-Rcode cho sản phẩm rau đạt tiêu chuẩn VietGAP với các thông tin sau:
- Sản xuất: Tổ liên kết sản xuất rau an toàn Vĩnh Tâm
- Mã chứng nhận: VietGAP-TT-12-03-75-0016
- Sản phẩm: Bầu, bí xanh, dưa leo, mướp hương, cải ngọt, cải thìa, cải xanh, cải ngồng, mùng tơi, rau dền
- Diện tích: 4,5ha
- Liên hệ: 0919.47.35.37 (Mr Lâm)
- Tư vấn VietGAP: Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển nông nghiệp bền vững
| Hình 3. Nhãn hiệu hàng hóa của Tổ liên kết sản xuất rau an toàn Vĩnh Tâm | Hình 4. Mã Q-Rcode cho sản phẩm rau đạt tiêu chuẩn VietGAP của TLK sản xuất rau
an toàn Vĩnh Tâm |
