Thư viện Nguồn Tin KH&CN Tài nguyên là trí thức
Bài viết liên quan
Các nhà thiên văn học Trung Quốc đã sử dụng kính thiên văn không gian tia gamma Fermi của NASA để thực hiện một nghiên cứu dài hạn về PSR J0007+7303, một sao xung tia gamma sáng. Kết quả nghiên cứu cho thấy có thêm nhiều sự kiện “trục trặc” (glitching events) trong sao xung này. Những phát hiện mới đã được công bố vào ngày 24 tháng 7 trên máy chủ tiền xuất bản arXiv.
Sao xung là những sao neutron quay rất nhanh và có từ trường mạnh, phát ra các chùm bức xạ điện từ theo các khoảng thời gian đều đặn, thường từ mili giây đến vài giây. Các quan sát cho thấy nhiều sao xung có những sự gia tăng đột ngột, giống như bước nhảy, trong tần số quay của chúng, hiện tượng này được gọi là “trục trặc” (glitches).
PSR J0007+7303 nằm cách Trái đất khoảng 4.500 năm ánh sáng, là một sao xung tia gamma sáng nhưng lại “yên tĩnh” về sóng vô tuyến, nằm trong tàn dư siêu tân tinh CTA1. Sao xung này có chu kỳ quay khoảng 0,316 giây và tuổi ước tính khoảng 13.900 năm.
PSR J0007+7303 là sao xung đầu tiên được kính thiên văn Fermi phát hiện. Các quan sát trước đây của sao xung này bằng Kính thiên văn trường lớn (LAT) trên Fermi đã ghi nhận được bốn “trục trặc”. Giờ đây, một nhóm các nhà thiên văn học do Zhi-Xiang Yu từ Đại học Sư phạm Quý Châu, Trung Quốc, dẫn đầu, đã báo cáo thêm về hành vi “trục trặc” của PSR J0007+7303.
Các nhà nghiên cứu cho biết: “Trong bài báo này, chúng tôi trình bày kết quả định thời 15 năm của sao xung này bằng dữ liệu từ Fermi-LAT. Chúng tôi đã xác định được chín “trục trặc”, trong đó năm “trục trặc” là mới được phát hiện“.
Các “trục trặc” mới có cường độ từ 10-6 to 10-9, và đáng chú ý là không có sự phục hồi theo hàm mũ đáng kể nào được ghi nhận sau bất kỳ “trục trặc” nào trong số chín “trục trặc” đã biết.
Các “trục trặc” xảy ra với khoảng thời gian xấp xỉ 1-2 năm, với tỷ lệ khoảng 0,56 lần mỗi năm, phù hợp với tuổi đời tương đối trẻ của sao. Dù vậy, thời gian chờ đợi giữa các “trục trặc” lại khá ngẫu nhiên, với khoảng thời gian dài nhất vượt quá ba năm và ngắn nhất là 44 ngày.
Phân tích của nhóm Yu cho thấy các “trục trặc” không gây ra thay đổi đáng kể nào đối với thông lượng, cấu hình xung hay phổ pha của sao xung, cho thấy sự ổn định trong đặc tính phát xạ của nó.
Đáng chú ý, phân tích tham số các “trục trặc” cho thấy tỷ lệ mômen quán tính của chất siêu lỏng vỏ sao liên quan là khoảng 1,06%. Điều này gợi ý rằng các “trục trặc” ở PSR J0007+7303 có nguồn gốc từ bên trong của sao.
Các tác giả hiện đang lên kế hoạch tiếp tục giám sát định thời PSR J0007+7303 để xác định thêm các sự kiện “trục trặc”. Điều này sẽ giúp họ hiểu rõ hơn về các cơ chế vật lý đằng sau hiện tượng “trục trặc” bí ẩn ở các sao xung.
Nguồn: vista.gov.vn
