Thư viện Nguồn Tin KH&CN Tài nguyên là trí thức
Bài viết liên quan
Từng là vùng quê thuần nông với cây lúa là chủ lực, huyện Xuân Trường (tỉnh Nam Định) đã và đang có bước chuyển mình ngoạn mục trong tái cơ cấu nông nghiệp, đặc biệt là chuyển đổi cơ cấu cây trồng và ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất.
Từ những cánh đồng trũng thấp, nhiều vùng đất ở Xuân Trường đến nay đã trở thành nơi sản xuất nông sản chất lượng cao, gắn với chuỗi giá trị, thương hiệu, và mang lại doanh thu tiền tỷ cho các HTX, thành viên và nông dân liên kết trên địa bàn huyện.
Từ “vựa lúa” sang vùng sản xuất đa dạng
Trong nhiều năm, cây lúa từng là niềm tự hào và cũng là nỗi trăn trở của người dân Xuân Trường. Lúa cho sản lượng ổn định nhưng hiệu quả kinh tế thấp, khó giúp người nông dân vươn lên làm giàu.
Nhận thấy điều đó, chính quyền huyện đã chủ trương đẩy mạnh tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng hiện đại, nâng cao giá trị gia tăng, đồng thời kêu gọi các HTX, tổ hợp tác nông nghiệp chuyển hướng sản xuất sang các mô hình đa dạng hơn.
Cụ thể, những năm qua, huyện đẩy mạnh các chính sách hỗ trợ nhằm thay đổi cách nghĩ, cách làm, từ chỗ sản xuất nhỏ lẻ sang tổ chức lại sản xuất theo hướng hàng hóa, có sự tham gia của doanh nghiệp và HTX, đồng thời áp dụng khoa học kỹ thuật mới để nâng cao chất lượng và đầu ra cho sản phẩm.
Một trong những mô hình tiêu biểu cho chuyển đổi thành công là HTX sản xuất nông nghiệp Hồng Phong (xã Xuân Hồng). Bắt đầu từ một mô hình trồng rau nhỏ với vài thành viên, đến nay HTX đã mở rộng vùng sản xuất lên gần 30ha, chuyên canh các loại rau màu chất lượng cao như súp lơ xanh, cải ngọt, cà chua, bắp cải, được trồng theo hướng VietGAP và hữu cơ.
Ông Trần Văn Tuấn – đại diện HTX – cho biết: “Chúng tôi đầu tư hệ thống tưới nhỏ giọt, nhà lưới, nhà màng, sử dụng phân bón hữu cơ sinh học và phần mềm quản lý quy trình trồng trọt. Nhờ vậy, rau của HTX luôn đạt chất lượng cao, được các siêu thị lớn như Big C, VinMart, Bách Hóa Xanh đặt hàng thường xuyên”.
Theo ông Tuấn, mỗi năm HTX xuất ra thị trường trên 800 tấn rau các loại, doanh thu đạt hơn 4 tỷ đồng, tạo việc làm ổn định cho gần 30 lao động với thu nhập 6–8 triệu đồng/người/tháng. Thành công của HTX Hồng Phong đã trở thành động lực để nhiều thành viên mở rộng diện tích, tự tin áp dụng công nghệ vào sản xuất nông nghiệp.
Công nghệ làm thay đổi tư duy
Điều đặc biệt trong quá trình chuyển đổi ở Xuân Trường là việc người dân và các HTX sớm tiếp cận với các giải pháp nông nghiệp công nghệ cao. Hệ thống nhà màng, nhà lưới, tưới nhỏ giọt tự động, sử dụng chế phẩm sinh học, thậm chí là ứng dụng điện thoại để theo dõi quy trình trồng trọt… đã không còn xa lạ.
Như tại HTX Nông nghiệp công nghệ cao Xuân Tiến (xã Xuân Tiến), hơn 5ha đất canh tác được quy hoạch bài bản với 3 khu nhà màng trồng dưa lưới, cà chua bi và rau ăn lá. Các cảm biến nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng được cài đặt để quản lý từ xa bằng điện thoại thông minh.
Chị Nguyễn Thị Hồng – cán bộ kỹ thuật HTX – chia sẻ: “Ngày trước, nông dân chủ yếu làm theo kinh nghiệm. Bây giờ, mọi thứ đều có dữ liệu. Dưa lưới phải đủ nắng, đủ ẩm thì mới ngọt, mới đạt chuẩn. Mỗi vụ, chỉ cần theo đúng quy trình thì năng suất ổn định, mỗi ha dưa lưới cho thu nhập hơn 500 triệu đồng”.
Không chỉ trồng trọt, Xuân Trường còn có những HTX mạnh dạn đầu tư vào sơ chế, đóng gói, xây dựng thương hiệu để đưa sản phẩm vươn xa. HTX Nông sản sạch Xuân Phú là một ví dụ.
Với sản phẩm chủ lực là khoai tây và cà rốt, HTX Xuân Phú đã đầu tư máy rửa củ, máy đóng túi tự động, dán tem truy xuất nguồn gốc. Nhờ vậy, sản phẩm dễ dàng thâm nhập vào các siêu thị ở Hà Nội, Hải Phòng, thậm chí xuất khẩu sang Lào và Campuchia.
Đáng chú ý, huyện Xuân Trường hiện đang tích cực triển khai chuyển đổi số trong lĩnh vực nông nghiệp. Các HTX trên địa bàn được hỗ trợ tập huấn sử dụng sổ tay điện tử, phần mềm truy xuất nguồn gốc, và tham gia sàn thương mại điện tử. Nhiều HTX đã có mã QR cho từng lô hàng, tạo lòng tin với người tiêu dùng.
Theo lãnh đạo Liên minh HTX tỉnh Nam Định, điểm đáng ghi nhận ở Xuân Trường là tinh thần dám nghĩ, dám làm của các HTX. Các HTX không chỉ trồng cây, nuôi con, mà còn làm thương hiệu, làm thị trường. Doanh thu từ nông nghiệp của một số HTX lên tới 5–7 tỷ đồng/năm.
Hướng tới nền nông nghiệp sinh thái, bền vững
Thành công của các HTX trên địa bàn huyện Xuân Trường đến từ nhiều yếu tố, trong đó không thể không kể đến các chính sách đồng hành hiệu quả của Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX tỉnh Nam Định.
Cụ thể, những năm gần đây, Liên minh HTX Việt Nam cùng Liên minh HTX tỉnh Nam Định đã triển khai nhiều chương trình hỗ trợ thiết thực tại Xuân Trường như: hỗ trợ ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển giao kỹ thuật canh tác, đào tạo cán bộ quản lý HTX, xây dựng mô hình HTX điểm gắn với chuỗi giá trị…
Trong đó, nổi bật là chương trình hỗ trợ thiết bị và máy móc nông nghiệp cho các HTX đang chuyển đổi theo mô hình sản xuất hàng hóa, áp dụng quy trình canh tác hữu cơ, an toàn.
Không chỉ dừng lại ở việc hỗ trợ vật tư, thiết bị, Liên minh HTX Việt Nam cùng Liên minh HTX tỉnh Nam Định còn phối hợp tổ chức các lớp tập huấn về chuyển đổi số trong quản lý, kỹ năng tiếp cận thị trường và xây dựng thương hiệu cho các HTX. Đây là bước đi chiến lược giúp các HTX ở Xuân Trường từng bước tiếp cận thương mại điện tử, mở rộng kênh tiêu thụ nông sản.
Với những điểm tựa từ chính sách đồng hành như vậy, ngoài hiệu quả kinh tế, các mô hình chuyển đổi ở Xuân Trường còn hướng tới bảo vệ môi trường, phát triển bền vững. Nhiều HTX đã từ bỏ phân thuốc hóa học, chuyển sang sử dụng chế phẩm sinh học, trồng cây xen canh nhằm cân bằng hệ sinh thái.
Hiện, toàn huyện Xuân Trường có khoảng 40 HTX nông nghiệp đang hoạt động, trong đó trên 70% HTX đã áp dụng công nghệ vào sản xuất và có liên kết đầu ra ổn định. Nhiều mô hình được Trung ương, tỉnh về thăm quan, trở thành điểm sáng trong phong trào xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu.
Xuân Trường hôm nay đã khác. Những HTX làm ăn hiệu quả đang mở đường cho nông dân làm chủ công nghệ, làm giàu từ chính mảnh đất quê hương. Một cuộc cách mạng nông nghiệp thầm lặng nhưng mạnh mẽ đang diễn ra – từ những cánh đồng trũng, nơi trước kia chỉ trồng được cây lúa, nay đã ươm mầm cho một nền nông nghiệp hiện đại, sinh thái và bền vững.
Nguồn: Baomoi.com
