Các giải pháp nhằm bảo đảm chất lượng và thương hiệu sầu riêng địa phương

Sầu riêng Việt Nam đang khẳng định vị thế “vua trái cây” khi gia nhập nhóm nông sản “tỷ đô” với giá trị xuất khẩu dự kiến khoảng 3,3 tỷ USD vào năm 2024. Tuy nhiên, để duy trì đà tăng trưởng và uy tín trên thị trường quốc tế, đặc biệt là Trung Quốc, việc kiểm soát chặt chẽ các đối tượng kiểm dịch thực vật và dư lượng hóa chất độc hại đang trở thành yêu cầu cấp bách. Ngành chức năng tỉnh Lâm Đồng đang đẩy mạnh các giải pháp nhằm đảm bảo chất lượng và thương hiệu sầu riêng địa phương.

Người dân Lâm Đồng chăm sóc sầu riêng. Ảnh: PC.

Người dân Lâm Đồng chăm sóc sầu riêng

Trước việc Trung Quốc tăng cường kiểm soát dư lượng kim loại nặng như Cadimi (Cd), Chì (Pb) và chất vàng O (Auramine O) – một chất tạo màu công nghiệp bị cấm sử dụng trong thực phẩm – trên sầu riêng nhập khẩu, Sở Nông nghiệp và Môi trường Lâm Đồng đã ban hành văn bản chỉ đạo các cơ quan chức năng. Mục tiêu là tăng cường quản lý sản xuất sầu riêng để đảm bảo năng suất, chất lượng cao, đồng thời gìn giữ uy tín và thương hiệu sầu riêng Lâm Đồng trên cả thị trường trong nước và xuất khẩu.

Cụ thể, Sở Nông nghiệp và Môi trường Lâm Đồng đề nghị Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố kiểm tra, giám sát chặt chẽ các đối tượng kiểm dịch thực vật và dư lượng kim loại nặng (Cadimi, Chì) tại các vùng trồng, cơ sở đóng gói đã được cấp mã số, cũng như các cơ sở thu mua, tiêu thụ sầu riêng trên địa bàn.

Bên cạnh công tác kiểm tra, việc tuyên truyền, phổ biến rộng rãi quy định về kiểm dịch thực vật, an toàn thực phẩm và các tiêu chuẩn chất lượng do các nước nhập khẩu đưa ra là hoạt động trọng tâm. Mục đích là để các tổ chức, cá nhân tham gia chuỗi sản xuất nắm rõ và tuân thủ nghiêm ngặt.

Các cơ quan chức năng cũng được yêu cầu tuyên truyền, hướng dẫn nông dân áp dụng quy trình canh tác đảm bảo năng suất và chất lượng, dựa trên các tài liệu như: Quy trình tạm thời kỹ thuật canh tác sầu riêng ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng; sổ tay hướng dẫn kỹ thuật canh tác cây sầu riêng theo VietGAP; hướng dẫn kỹ thuật chăm sóc, quản lý dịch hại và đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm sầu riêng giai đoạn trước thu hoạch; và kỹ thuật thu hái sầu riêng đảm bảo chất lượng.

Đặc biệt quan trọng, ngành chức năng khuyến cáo người dân chỉ sử dụng các loại phân bón, thuốc bảo vệ thực vật được phép lưu hành tại Việt Nam. Nông dân cần tránh lạm dụng phân bón và tuân thủ nghiêm ngặt nguyên tắc “4 đúng” khi sử dụng thuốc bảo vệ thực vật. Ngoài ra, việc khuyến khích sử dụng than sinh học để cải tạo và xử lý đất là một giải pháp thân thiện môi trường, góp phần nâng cao chất lượng nông sản. Đối với các vùng trồng sầu riêng xuất khẩu sang Trung Quốc, cần đặc biệt lưu ý hạn chế sử dụng các loại phân bón, thuốc bảo vệ thực vật có chứa Cadimi, chì và đảm bảo đúng thời gian cách ly trước khi thu hoạch để tránh tồn dư trong sản phẩm. Tuyệt đối không sử dụng chất vàng O trong quá trình sơ chế và bảo quản sản phẩm sầu riêng.

Lâm Đồng hiện có khoảng 20.000 ha sầu riêng với sản lượng gần 124.000 tấn, tập trung chủ yếu ở huyện Đạ Huoai. Năm 2024, tỉnh đã xuất khẩu trên 23.000 tấn quả tươi sang thị trường Trung Quốc và một số quốc gia khác, đạt tổng giá trị hơn 100 triệu USD. Việc Trung Quốc quy định sầu riêng Việt Nam và Thái Lan xuất khẩu vào nước này phải có giấy kiểm định dư lượng chất vàng O và Cadimi đã thúc đẩy nhiều đơn vị và người dân sản xuất sầu riêng nỗ lực triển khai các giải pháp để đáp ứng yêu cầu của thị trường nhập khẩu.

Ông Nguyễn Thanh Hòa tại thị trấn Đạ M’ri, huyện Đạ Huoai, là một ví dụ điển hình. Với gần 6 ha sầu riêng, ông Hòa ý thức rõ rằng việc áp dụng các biện pháp thân thiện vào sản xuất không chỉ tạo ra sản phẩm an toàn mà còn bảo vệ sức khỏe của chính bản thân và gia đình. Do đó, ông đã chủ động sử dụng các giải pháp sinh học trong phòng trừ sâu bệnh hại, đồng thời ưu tiên các loại phân vi sinh, hữu cơ để bón cho cây sầu riêng, tránh lạm dụng phân bón và thuốc bảo vệ thực vật hóa học. Ông Hòa cũng nhấn mạnh, bên cạnh việc tuân thủ nghiêm ngặt các quy định trong quá trình sản xuất và thu hoạch, các cơ quan quản lý nhà nước cần có hành lang pháp lý vững chắc để quản lý tốt toàn bộ chuỗi sản xuất và mua bán sầu riêng.

Theo ông Nguyễn Thanh Sơn, Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc Hợp tác xã nông nghiệp Đạ M’ri tại huyện Đạ Huoai, HTX hiện có hơn 130 thành viên với diện tích sầu riêng 380 ha, sản lượng năm 2024 ước đạt 6.000 – 7.000 tấn. Đối với quy định mới của Trung Quốc, ông Sơn nhìn nhận đây là cơ hội để người dân nâng cao chất lượng sầu riêng, không chỉ bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng mà còn của chính người sản xuất.

Ngay từ khi bắt đầu trồng sầu riêng vào năm 2017, HTX Đạ M’ri đã khuyến cáo các thành viên canh tác theo hướng hữu cơ nhằm tạo lực cho cây sầu riêng phát triển thuận tự nhiên, giảm sự phụ thuộc quá nhiều vào phân bón và thuốc bảo vệ thực vật hóa học. “Hợp tác xã đã vận động bà con sử dụng các loại phân hữu cơ, phân vi sinh, thuốc bảo vệ thực vật sinh học vào quá trình chăm sóc sầu riêng. Bên cạnh đó, chúng tôi hạn chế sử dụng các loại phân có chì, Cadimi và ưu tiên sử dụng than sinh học bón cho cây để cải tạo, làm đất tươi xốp. Loại than sinh học này có ưu điểm thoát nước vào mùa mưa, tích nước vào mùa khô, tạo ra các khoảng trống trong đất để các vi sinh vật phát triển”, ông Sơn chia sẻ.

Sầu riêng Việt Nam đã đạt kim ngạch xuất khẩu ấn tượng vào năm 2024, với khoảng 3,3 tỷ USD, chiếm gần 50% tổng giá trị xuất khẩu rau quả của cả nước, trong đó Trung Quốc là thị trường chủ lực. Để giữ vững vị thế và đạt mục tiêu xuất khẩu 3,5 tỷ USD vào năm 2025, việc kiểm soát chặt chẽ dư lượng hóa chất và kim loại nặng là một bước đi chiến lược. Điều này không chỉ giúp đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe từ thị trường mà còn khẳng định cam kết của Việt Nam về chất lượng và an toàn cho sản phẩm sầu riêng.

Nguồn: vista.gov.vn

Về Nguyễn Thị Loan

Check Also

Giải pháp nâng cao an toàn thực phẩm và kiểm soát tồn dư hóa chất cho nông sản Việt

Việc đảm bảo an toàn thực phẩm cho sầu riêng, đặc biệt là kiểm soát …