Cần cung cấp xây dựng tiêu chuẩn cho rượu Việt Nam để cạnh tranh trên thị trường

Các nhà nghiên cứu trong nước đã xác định các thành phần quan trọng trong rượu Việt là ginsenosid Rb1, Rf, Re, Rg1, R1, R2 và định lượng là một số chất cho thấy lượng saponin cao. Theo chia sẻ của PGS. TS Nguyễn Mạnh Tuyển, trường Đại học Dược Hà Nội hội tại thảo mã nhân rượu Việt Nam đã được khẳng định trong “ Dược điển Việt Nam ” (Bộ Y tế) và được kiểm soát Theo tiêu chuẩn quốc gia về sản phẩm sản phẩm nhân sâm VN 11936:2017 (Bộ KH&CN). Song, các nhà nghiên cứu thừa nhận rằng, dù rượu Việt Nam đã phát triển thành một số sản phẩm hóa học nhưng thị trường mới chỉ dành cho người giàu, và nền công nghiệp còn rất nhỏ. Cây sâm Việt Nam cũng chưa được dân nước khác biết đến.

Theo thống kê, tổng số công trình công bố khoa học về rượu của Hàn Quốc là 15.000 bài, trong khi con số này của Việt Nam là khoảng 150 bài, tương đương với 1% so bài báo nghiên cứu về nhân rượu Hàn Quốc . Năm 2023, tổng số bài báo chúng tôi xuất bản là 13 bài, trong khi Hàn Quốc là hơn 600 bài.

Trước nhu cầu ngày càng tăng của người tiêu dùng, việc xây dựng chất lượng rượu và sản phẩm từ rượu sâm Việt Nam Yêu cầu phải có sự thay đổi để đảm bảo kiểm soát chính xác chức năng hoạt chất, từ đó tăng cường khả năng cạnh tranh cãi với các sản phẩm khác trên thị trường. Và muốn làm được điều này, Việt Nam cần phải có những tiêu chuẩn chất lượng về rượu rõ ràng và đáng tin cậy.

Tại hội thảo về rượu Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam-Hàn Quốc (VKIST) tổ chức cách đây hơn một năm, câu chuyện về việc làm thế nào để Việt Nam có thể học tập Hàn Quốc, phát triển thành công cây rượu trở thành sản phẩm quốc gia đã được bàn luận sôi nổi.

Tại hội thảo “ Tiêu chuẩn chất lượng dược liệu chữa bệnh (Panax spp) và sản phẩm chăm sóc sức khỏe từ thuốc chữa bệnh ” do Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam-Hàn Quốc (VKIST) tổ chức vào cuối tháng sáu vừa qua, PGS .TS. Phương Thiện Thương – Phó Viện trưởng VKIST chia sẻ rằng, năm 2023, nền công nghiệp rượu của Hàn Quốc đã có giá trị 2,7 tỷ USD. Trong khi đó, toàn bộ giá trị kinh tế về dược liệu của Việt Nam chỉ khoảng 500 triệu USD, tương đương với khoảng 1/5 giá trị của cây sâm Hàn Quốc.

Sự chênh lệch này không phải là những điều được tìm thấy là tiềm năng của cây sâm Việt Nam vẫn chưa được khai thác thác hiệu quả mà còn được tìm thấy nhu cầu bức thiết phải xây dựng tiêu chuẩn chất lượng dược liệu rượu và sản phẩm chăm sóc sức khỏe sức khỏe từ rượu sâm để có thể nâng cao chất lượng và giá trị của cây sâm Việt Nam trên thị trường.

Từ góc nhìn của chuyên gia nghiên cứu về rượu sâm của Hàn Quốc, có ba giới hạn về tình trạng rượu của Việt Nam đó là: việc nghiên cứu khoa học hạn chế dẫn đến lợi ích của rượu sâm Việt Nam chưa được biết đến nhiều; việc trồng trọt và thu nhập cũng rất hạn chế; đồng thời các loại rượu của Việt Nam đang ở trạng thái nguy cấp. Những điều này tồn tại đã được xác định là thực tế.

Theo TS. Lê Quang Thảo, Viện Kiểm nghiệm Thuốc Trung Quốc (Bộ Y tế), giá thuốc Ngọc Linh hiện nay khoảng 200-300 triệu/kg, trong khi đó giá rượu Lai Châu khoảng 80-100 triệu/kg. Tam thất hoang (sâm vũ điệp) giống rượu Ngọc Linh về hình thái, còn rượu Lai Châu lại rất giống rượu Ngọc Linh về hình thái và thành phần hóa học. By so, nguy cơ làm giả rất cao trên thị trường trôi nổi và cần có phương pháp để phân biệt các loại rượu sâm này.

 “ Hiện nay để phục vụ cho công tác kiểm soát chất lượng thì rất cần có sự chuẩn mực cũng như các tiêu chuẩn để phục vụ cho công tác kiểm tra chất lượng. Nếu các đơn vị nghiên cứu xây dựng tiêu chuẩn cho Ngọc Linh và rượu Lai Châu thì việc phân tích chất lượng rượu trên thị trường sẽ có lợi hơn ”.

PGS.TS Phương Thiện Thương cho biết, cho đến nay, Việt Nam chủ yếu quy định về nguyên liệu nhân rượu và rượu Việt Nam để dùng làm thuốc, một lĩnh vực thu hẹp hơn, còn những sản phẩm khác như thực phẩm, mỹ phẩm , đồ uống… thì lại không có tiêu chuẩn cho nó. Rượu muốn Việt Nam vươn ra thế giới thì phải làm sao để có trong điển điển của các loại nước chứa không chỉ trong dược điển Việt Nam như hiện tại.

Những thực tế này đã tạo ra ngành rượu của Việt Nam vẫn đang gặp nhiều rắc rối trong những năm vừa qua. Vì vậy, các chuyên gia về rượu của Hàn Quốc Quốc chia sẻ rằng, Việt Nam cần phát triển phương pháp trồng trọt chuẩn, bởi hiện nay phương pháp canh rượu Việt Nam vẫn chưa phát triển tốt, năng suất trên một vị trí tích cực và số lượng trang trại và hoạt động trang trí vẫn còn nhỏ. Bên bờ đó, việc nghiên cứu khoa học về rượu Việt Nam hiện nay còn hạn chế, do đó cần tăng cường nghiên cứu hơn nữa bởi bằng chứng khoa học về chất lượng và lợi ích của rượu sâm Việt Nam là rất cần thiết cho công việc tạo ra ra nhu cầu sử dụng. Tiếp đến, cần phải nghiên cứu thành phần hóa học, hoạt tính sinh học và kiểm soát chất lượng rượu. Một điểm quan trọng nữa là Việt Nam cần phải chú trọng bảo vệ nguồn gen làm hiện nay rượu Việt Nam chỉ sống ở các vùng núi cao, mỗi loại rượu đã tiến hóa theo một hướng hơi khác nhau khi được cô lập, cũng như phương tiện truyền thông rất đa dạng. Làm như vậy, sự hợp tác giữa các nhà khoa học và nông dân dưới sự hỗ trợ của chính phủ là rất cần thiết cho sự phát triển của rượu Việt Nam. Cuối cùng, một điều quan trọng là phải có tiêu chuẩn dành cho rượu.

Chia sẻ về kinh nghiệm của Hàn Quốc, theo TS. Pyo Mi Kyung, Hàn Quốc có Luật Công nghiệp nhân rượu, trong đó có quy định tiêu chuẩn sản phẩm sản xuất nhân rượu, tiêu chuẩn và quy cách sản phẩm, thực phẩm chức năng từ rượu sâm, tiêu chuẩn kiểm tra chất lượng… Ngoài những quy định trong luật, quốc gia này còn có tiêu chuẩn địa phương, suy nghĩ hạn chế như khu vực Geumsan đưa ra tiêu chuẩn riêng và thậm chí còn cụ thể hơn, cao hơn, đạt được khó hơn so với tiêu chuẩn quốc gia. Dẫn một ví dụ về tiêu chuẩn sản phẩm chứng nhận chất lượng của quận Geum San, TS. Pyo Mi Kyung cho biết, tiêu chuẩn này phân loại đồ uống, thực phẩm ngâm, các loại bánh kẹo, thực phẩm chức năng, các loại nhân sâm. Các loại hình thực phẩm có trong tiêu chuẩn là đồ uống nhân sâm/hồng rượu, đồ uống tổng hợp, trà dạng nhung, trà dạng rắn, trà thảo mộc, thực phẩm ngâm đường, kẹo, bánh, bánh mỳ… Các loại sản phẩm sẽ được kiểm tra theo các hạng mục như màu nhân tạo, số lượng vi khuẩn, nhóm vi khuẩn E.coli, chất bảo quản, mực, Cadmium,…

Dù chưa đạt được các công cụ tiêu chuẩn như vậy, bài hát hiện nay, một đơn nghiên cứu tại Việt Nam cũng đã bước đầu có các nghiên cứu xây dựng tiêu chuẩn cho rượu Lai Châu. TS. Phạm Hà Thanh Tùng, Viện Nghiên cứu thuốc và Dược liệu Việt Nam (đã quyết định thành lập 11/2023) cho biết, đơn này đã tiến hành nghiên cứu xây dựng tiêu chuẩn giải độc dược Lai Châu, nghiên cứu đa dạng di truyền các mẫu giống sâm Lai Châu, đa dạng thành phần hóa học các giống sâm Lai Châu cũng như saponin hàm lượng trong các bộ phận khác nhau của loài Panax vietnamensis, nghiên cứu tiêu chuẩn hóa hóa lá sâm Lai Châu và MR2 định lượng trong this type.

Một dấu chỉ cho thấy những tiềm năng của loại rượu Việt Nam chính là saponin trong rượu Việt Nam cao hơn rất nhiều so với quy định trong Dược điển.

Theo: vista.gov.vn