1. Bệnh chết héo cây con
Triệu chứng & Nguyên nhân:
Bệnh do loại nấm Rhizoctonia solani gây hại ở giai đoạn trồng cây con, nấm bệnh khiến cây con bị héo tóp thân, rễ cây bị thối.
Nguyên nhân chủ yếu do điều kiện độ ẩm cao khiến nấm sản sinh trong lòng đất, ở giai đoạn này cây con còn rất yếu nên dễ nhiễm bệnh khiến cây khó sinh trưởng tốt, thậm chí cây không thể sống được.
Phòng & Trị:
Cần xử lý đất trồng thật kỹ trước khi gieo trồng cây con, có thể sử dụng các loại thuốc như Anvil, Validacin, Copper-B, Bonanza, Rovral, Hinosan hoặc Tilt super phun trên đất trồng.
2. Dưa leo bị vàng trái, thối trái non
Triệu chứng & Nguyên nhân:
Có 3 nguyên nhân dưa leo bị vàng trái, thối trái non đó là do thiếu đạm, không được thụ phấn hoặc bị ruồi vàng đục trái.
Do thiếu đạm: Giai đoạn ra hoa, kết trái của dưa leo cần nhiều chất dinh dưỡng (đặc biệt là đạm). Nếu như không có đủ chất dinh dưỡng cho cây thì đồng nghĩa với việc trái dưa leo sẽ không thể phát triển được, phát triển kém, dưa leo sẽ bị vàng trái và rụng
Do không được thụ phấn: Một số loại dưa leo không tự thụ phấn được mà phải nhờ côn trùng, ong bướm, con người thụ phấn giùm. Nếu phát hiện dưa leo bị thối trái non mà trên trái còn gắn nguyên nụ hoa thì chắc chắn chưa được thụ phấn. Dưa leo không được thụ phấn sẽ bị vàng, thối và rụng.
Do bị ruồi vàng đục trái: Ruồi vàng là loại côn trùng phá hoại cho cây trồng, chúng tấn công dưa leo vào thời điểm ra hoa, kết trái. Dưa leo khi bị ruồi vàng đục sẽ để lại những vết thâm đen trên quả, quả dưa leo sẽ không thể phát triển và sẽ bị thối, vàng trái và rụng.
Phòng & Trị:
Bổ sung dinh dưỡng (đạm) cho dưa leo. Có thể sử dụng phân đạm cá.
Vào giai đoạn ra hoa thì tiến hành thụ phấn cho dưa leo.
Sử dụng bẫy ruồi vàng để tiêu diệt ruồi vàng phá hoại.
Có thể dùng túi bọc trái dưa leo để tránh côn trùng tới cắn phá.
3. Bệnh xoắn đọt, lá nhỏ quăn queo
Triệu chứng & Nguyên nhân:
Dấu hiệu bệnh ở phần đọt non bị xoăn lại, lá bị mất màu, lốm đốm vàng, bệnh nặng sẽ làm cho đọt cây bị sượng, cây bị chùn lại, khả năng cho trái rất ít, trái thường dị dạng và có vị đắng.
Bệnh xoắn lá ở cây dưa leo hay còn gọi bệnh khảm gây hại do các loại côn trùng chích hút như bò trĩ, bù lạch và rệp dưa. Các loại vi khuẩn thành trùng và ấu trùng rất nhỏ có màu trắng hay vàng, sống tập trung trong đọt non hay mắt dưới lá non, chích hút nhựa cây làm cho cây bị xoăn lại. Ở điều kiện thời tiết nắng thì bù lạch ẩn nấp trong rơm rạ hoặc các lá cuốn lại.
Phòng & Trị:
Do bệnh gây hại chủ yếu vào mùa nắng nóng nên cần phải chú ý tăng lượng nước tưới cho cây, không để cây bị thiếu nước, đất khô cằn.
Chú ý mật độ cây trồng không nên quá dày, cắt tỉa cuốn lá bệnh
Phun một trong số các loại thuốc như Admire 50 EC, Confidor 100 SL, Danitol 10 EC, Vertimec 1,8 ND, Oncol 20 EC, Regent 5 SC hoặc Regent 800 WP để phòng và trị bệnh.
4. Dưa leo bị nứt than
Triệu chứng & Nguyên nhân:
Dưa leo bị nứt thân không phải là do sâu bệnh hại tấn công. Nguyên nhân dưa leo bị nứt thân là do bón quá nhiều phân, dưa leo bị dư chất dinh dưỡng nên xảy ra tình trạng thân dưa leo bị nứt.
Dưa leo bị nứt thân không ảnh hưởng tới khả năng sinh trưởng và phát triển của cây dưa leo. Tuy nhiên khi thân dưa leo bị nứt lại tạo điều kiện cho các loại nấm bệnh, virus tấn công vào vị trí bị nứt.
Phòng & Trị:
Giảm lượng phân bón cho dưa leo, bón phân và tưới nước điều độ, đúng liều lượng.
Khi phát hiện thấy thân dưa leo bị nứt, sử dụng vôi bột bôi vào vết nứt để tránh các loại nấm bệnh, virus xâm nhập vào gây hại cho dưa leo.
5. Bệnh đốm lá, đốm phấn, sương mai
Triệu chứng & Nguyên nhân:
Bệnh đốm phấn do loại nấm Pseudoperonospora cubensis gây ra, bệnh gây hại chủ yếu trên lá, ở mặt dưới lá có tơ nấm màu trắng phủ trắng như bột hoặc có màu vàng nhạt, đó là bào tử của nấm bệnh, lá đốm vàng sau 3 – 4 ngày biến thành màu nâu đen, lá cháy úa vàng và khô rụng, thân cây khô, cây trụi lá và khô chết. Bệnh gây hại nặng ở giai đoạn cây trổ hoa đến mang trái khiến cây cho năng suất thấp và chất lượng trái kém, có thể khiến cây bị chết.
Bệnh thường xuất hiện từ lá già ở gốc lan lên lá non. Loại bệnh hại này thường phát triển mạnh vào thời điểm mùa mưa, độ ẩm cao, nhiệt độ thấp 18 – 20ºC.
Phòng & Trị:
Tránh trồng dưa leo chung với các loại cây trồng như bầu, bí và các loại cây thân leo, bò khác.
Lên luống cao cho đất trồng để đất thoát nước.
Thường xuyên tỉa bỏ bớt các lá già dưới gốc và lá bệnh, tiêu hủy các cây lá bị bệnh.
Khi phát hiện dấu hiệu bệnh có thể dùng một số thuốc để phun Benlate-C, Curzate, Copper-B, Daconil 500 SC, Mancozeb, Ridomil, Metalaxyl Zineb hoặc Viroxyl 58 WP để tiêu diệt nấm bệnh.
6. Dưa leo bị héo lá
Triệu chứng & Nguyên nhân:
Dấu hiệu nhận biết: Triệu chứng ban đầu là vào buổi sáng và ban đêm cây vẫn tươi tốt nhưng vào lúc trưa chiều cây bị héo rũ, đây là giai đoạn cây dưa leo phát bệnh, chỉ vài ngày sau sẽ khiến lá bị héo vàng, cây dưa bị héo từng nhánh, sau đó thân cây héo đột ngột như bị thiếu nước rồi chết cả cây.
Nguyên nhân khiến dưa leo bị héo lá chính là do thời tiết nóng ẩm, cây bị thiếu nước, đất bị ẩm thấp sinh ra loại nấm Fusarium và nấm Phytophthora gây hại từ thời kỳ ra hoa đến tượng trái.
Phòng & Trị:
Hiện nay vẫn chưa có thuốc đặc trị cho loại nấm bệnh này, khi phát hiện sâu bệnh tưới nước vôi pha loãng vào gốc, đất để ngăn ngừa nấm bệnh phát sinh.
Trước khi trồng dưa leo cần xử lý đất thật sạch, diệt hết những mầm bệnh có trong đất.
Không nên trồng dưa leo quá dày mà nên trồng theo hàng lối đều nhau.
PV (tổng hợp)