1. Chuẩn bị nhà màng
Nhà màng được thiết kế với hệ thống cửa áp mái cố định có rèm che, thông gió tự nhiên với chiều cao đến máng nước 4 m, khẩu độ 8 m, bước cột 4 m, chiều cao máng nước 4,75 m. Với mái được lợp bằng màng Polymer và vách xung quanh là các tấm lưới mắt cáo chắn côn trùng gây hại với quy cách 64 lỗ/cm2.
Kiểu nhà màng thông gió cố định
2. Giống
Tùy theo điều kiện và nhu cầu của thị trường, có thể chọn nhiều giống cà chua bi sinh trưởng vô hạn có hình thức, chất lượng phù hợp.
Cây giống khi trồng phải đạt tối thiểu:
– Số ngày gieo ươm: 21 – 25 ngày
– Chiều cao cây: 10 – 15 cm
– Số lá thật: ≥ 3 lá
Tình trạng cây xuất vườn: Cây khoẻ mạnh, đồng đều, không dị hình, không bị dập nát, ngọn phát triển tốt, không có các biểu hiện nhiễm sâu bệnh.
3. Gieo ươm cây con
Sử dụng khay ươm cây để gieo hạt. Khay ươm thường làm bằng vật liệu mút xốp, có kích thước dài 50 cm, rộng 35 cm, cao 5 cm (có 50 lỗ/khay).
Sử dụng mụn xơ dừa, tro trấu và phân trùn quế (1,5 N – 0,5 P2O5– 0,5 K2O) để làm giá thể gieo hạt với tỷ lệ 70% mụn xơ dừa + 20% phân trùn quế + 10% tro trấu.
– Mụn xơ dừa phải xử lý chất chát (tannin) trước khi trồng bằng cách xử lý ngâm và xả trong hồ (bể) bằng nước sạch kết hợp với vôi (5 kg vôi/m3 mụn xơ dừa)tưới đều trên bề mặt giá thể. Hàng ngày, buổi sáng bơm nước vào hồ đã đổ mụn xơ dừa để ngâm (bơm đầy hồ), buổi chiều xả nước ra (xả hết nước trong hồ). Thời gian xử lý là 7 – 10 ngày (lúc này nước xả đã trong) thì sử dụng để làm giá thể trồng cây.
– Phân trùn quế: Được xử lý nấm bệnh bằng chế phẩm sinh học BIMA (thành phần các chủng nấm Tricoderma: 5 × 106 bào tử/gam, hữu cơ: 50%; độ ẩm < 30%). Dùng 500 g BIMA pha với 150 – 200 L nước, sử dụng dung dịch pha này để tưới hoặc phun xịt đều lên cho 5 – 6 m3 phân trùn quế. Sử dụng bạt ni lông phủ lên trên bề mặt đống ủ để giữ ẩm và giữ nhiệt từ 7 – 10 ngày. Định kỳ đảo trộn để đảm bảo bào tử phân tán đều và cung cấp oxy.
Giá thể được cho vào đầy lỗ mặt khay, sau đó tiến hành gieo 1 hạt/lỗ (hạt không cần ủ). Hằng ngày tưới nước giữ ẩm đảm bảo cho hạt nảy mầm đồng đều, khay ươm được đặt trong nhà ươm có che mưa và lưới chắn côn trùng. Khi hạt nảy mầm và xuất hiện lá thật thứ nhất, tiến hành phun phân bón lá Growmore 30 – 10 – 10 với nồng độ là 1g/L nước để cung cấp dinh dưỡng cho cây con. Sau gieo từ 21 – 25 ngày, cây đạt chiều cao 10 – 15 cm thì tiến hành trồng cây vào bầu.
Trong vườn ươm cần chú ý: Phòng trừ bọ phấn trắng, bọ trĩ là môi giới truyền bệnh virus cho cà chua. Tốt nhất cây nên gieo trong nhà màng có lưới ngăn côn trùng.
4. Chuẩn bị giá thể trồng
Giá thể tương tự như giá thể gieo ươm cây con (mụn dừa và phân trùn quế được xử lý như trong phần chuẩn bị giá thể gieo ươm cây con). Giá thể phải đảm bảo độ sạch (không nhiễm sâu bệnh hại, vi sinh vật, cỏ dại), độ thông thoáng, không dí chặt và đồng thời cung cấp dinh dưỡng cho cây.
Giá thể sau khi xử lý được cho vào các túi ni lông trồng cây (túi có màu trắng, kích thước túi 40 cm x 40 cm, được đục lỗ xung quanh đáy túi (16 lỗ), 6 kg giá thể/túi. Các túi giá thể được đặt trên các tấm đỡ (có thể sử dụng gạch để làm tấm đỡ) cách mặt đất 10 – 20 cm.
Giá thể trước khi trồng được phân tích các thành phần dinh dưỡng, kim loại nặng và vi sinh vật gây hại.
6. Lắp đặt hệ thống tưới nhỏ giọt
Khi lên luống xong, mặt luống đã được san phẳng thì tiến hành định vị cọc để cố định ống, với khoảng cách giữa 2 đường ống là 0.3m, chiều dài cho một luống để ống nhỏ giọt tùy thuộc theo địa hình và thế của nhà vườn để lắp đặt máy bơm có công suất phù hợp.
Sử dụng bồn chứa để tưới nhỏ giọt thì nên đặt cao so với mặt nền tưới từ 2 m. Ngoài ra, khi lắp đặt hệ thống tưới nhỏ giọt cần phải sử dụng thêm bộ lọc để tránh bị nghẹt đường ống do cặn bẩn và lắp đặt hệ thống hẹn giờ tưới để giảm thời gian vận hành. Nên sử dụng nước sạch để tưới, nếu tưới nước ao hồ và sông suối thì phải thường xuyên súc rửa bộ lọc.
Sử dụng màng phủ nilon
Trồng cà chua trong nhà màng nên phủ màng nilon để giữ ẩm cho đất, hạn chế dinh dưỡng bị bốc hơi và hạn chế cỏ dại, sâu bệnh tấn công. Tuy nhiên khi trải dây tưới xong dùng vòi hoa sen tưới ẩm toàn bộ mặt luống rồi mới tiến hành phủ màng bạt. Phủ xong nên dùng dụng cụ đục lỗ chuyên dùng để tạo lỗ trồng cây cà chua con.
7. Trồng cây
Cây con được khoảng 15 ngày sau khi gieo ươm hạt giống, lúc này cây con được khoản 4-5 lá thật. Bạn chọn cây mập, khỏe, lông ngắn và tiến hành chuyển cây ươm vào các lỗ trồng trên luống đã tạo trước đó.
Bạn nên trồng hàng đôi với khoảng cách hàng cách hàng 60-80cm, cây cách cây 40-60cm hoặc rộng hơn tùy loại giống. Sau khi trồng được 7 đến 10 ngày bạn nên tiến hành kiểm tra để trồng dặm lại các cây con bị chết.
Nên trồng cây vào buổi chiều mát, sau khi trồng phải tưới nước ngay để cây không bị héo và cần dự phòng 10 % cây con đúng tuổi để dặm.
8. Chăm sóc và phòng trừ sâu bệnh
Tưới Nước
Lượng nước tưới tùy theo sinh trưởng của cây, vì thế bà con lưu ý để đảm bảo đủ độ ẩm cho đất, tuy nhiên không nên tưới vào lúc thời tiết nắng nóng để tránh nước trong đường ống tăng nhiệt độ cao gây ảnh hưởng đến cây con.
- Khi cây còn nhỏ cần tưới nước 2 lần/ngày, thời gian tưới khoảng 5-7 phút/lần sao cho đảm bảo độ ẩm cho đất là 60-70%.
- Khi cà chua ra hoa cần tưới lượng nước nhiều hơn và độ ẩm đạt 70-80% để đảm bảo cung cấp đầy đủ khoáng chất cho cây cà chua sinh trưởng và phát triển tốt, cây không bị khô héo hay còi cọc do thiếu chất dinh dưỡng, quả đậu nhiều hơn.
Bón Phân
Cà chua là một loại cây trồng có nhu cầu dinh dưỡng cao, nên công đoạn bón phân cần được chú trọng trong các khâu của kỹ thuật trồng cà chua. Khi cây đang trong giai đoạn phát triển thân và cành, ra hoa và đậu quả thì cần bổ sung thêm phân kali cho đất.
Đến giai đoạn cây đang mang quả, rất cần nhiều chất dinh dưỡng nuôi quả, chính vì thế đây là thời điểm để bổ sung đạm cho đất để quả to và mọng nước.
Treo Dây
Sau khi trồng được 20 ngày cây cao khoảng 50cm đã bắt đầu đỗ ngã nên lúc này treo dây giúp cây phân bố đều luống và thuận tiện cho việc chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh. Dùng dụng treo và móc giữ cà chua chuyên dụng để cố định cây với dây lại với nhau.
Tỉa Cành
Nên tỉa bớt các lá chân đã chuyển sang màu vàng và những lá hết khả năng quan hợp để vườn được thông thoáng, nhất là những chân ruộng rậm rạp.
Mỗi chùm hoa chỉ nên để 4-6 quả, thường xuyên tỉa bỏ mầm nạc vô hiệu để dinh dưỡng tập trung nuôi quả lớn đều và mang lại giá trị thương phẩm cao.
Rung Bông Và Thụ Phấn
Khi cây cà chua bắt đầu ra bông, vì điều kiện trong nhà màng không có nhiều gió như ngoài tự nhiên nên việc rung bông thụ phấn cho cà chua rất quan trọng. Khoảng 8-9h sáng bạn cần rung thân cây cà chua để tăng khả năng đậu quả.
Phòng Trừ Sâu Bệnh
Trồng cà chua trong nhà màng hạn chế rất nhiều sâu bệnh hại đặc biệt là bệnh sương mai, nhưng chú ý khi đi ra vào nhà màng chăm sóc cà chua phải đóng cửa, tránh sự xâm nhập côn trùng vào đẻ trứng.
Khi phát hiện những cây cà chua có dấu hiệu héo xanh, cần nhổ ngay và tiêu độc cho đất bằng vôi bột để tránh bị lan nhiễm ra các cây khác. Trước thời điểm thu hoạch khoảng một vài tuần, không được phun bất cứ một loại thuốc phòng trừ sâu bệnh nào để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.
Lưu ý: Khi phun thuốc cho cà chua trong nhà màng phải phun đúng liều lượng và nồng độ theo quy định, nếu phun quá liều dễ xảy ra tình trạng bị rụng hoa và hình dạng lá bị biến dạng.
9. Thu hoạch và đóng gói
Khi quả cà chua đã bắt đầu có hiện tượng vỏ căng, bóng láng chuyển từ xanh sang đỏ dần thì có thể thu hoạch, thu hoạch bằng cách cắt nguyên chùm hoặc rời tùy thuộc vào loại cà chua và nhu cầu của khách hàng. Sau khi thu hoạch xong, tiến hành sơ chế và bảo quản trái ở nơi thoáng mát, khô ráo.
Lưu ý: Sau khi thu hoạch cà chua xong cần vệ sinh toàn bộ nhà màng và vườn trồng. Đồng thời dùng các thuốc xử lý nhà màng phun xịt toàn bộ và xung quanh nhà màng để hạn chế sâu bệnh hại cho vụ tiếp theo.
Ưu điểm của trồng cà chua trong nhà màng
– Cà chua trồng trong nhà màng đạt an toàn, có độ tin cậy cao đối với người tiêu dùng và tăng khả năng xâm nhập thị trường nước ngoài.
– Cây sẽ sinh trưởng, phát triển nhanh và thu hoạch sớm hơn bên ngoài từ 10 – 15% thời gian, có thể tăng năng suất từ 20 – 30%.
– Không phụ thuộc vào thời vụ trồng, giảm sâu bệnh gây hại nên giảm lượng thuốc bảo vệ thực vật, từ đó cà chua an toàn cho người sử dụng và giảm ô nhiễm môi trường.
– Quy trình sản xuất trong nhà màng tạo ra môi trường thuận lợi về nhiệt độ, độ ẩm và ánh sáng, góp phần nâng cao hiệu quả canh tác và giảm nhân công chăm sóc.
– Phân bón được cung cấp theo hệ thống tưới giúp cây trồng dễ hấp thu. Tăng hiệu quả sử dụng phân bón.
PV (Tổng hợp)