Thư viện Nguồn Tin KH&CN Tài nguyên là trí thức
Bài viết liên quan
Sự phát triển vượt bậc của trí tuệ nhân tạo (AI) và công nghệ robot đang định hình lại chiến tranh hiện đại, với các phương tiện mặt đất không người lái (UGV) trở thành một yếu tố then chốt trong các hoạt động quân sự. Trung Quốc, một quốc gia dẫn đầu trong đổi mới công nghệ, đã ghi dấu ấn với robot chiến xa VU-T10, một phương tiện chiến đấu không người lái tiên tiến do Tập đoàn Công nghiệp Bắc Phương (NORINCO) phát triển. Được giới thiệu tại Triển lãm Chu Hải vào tháng 11 năm 2024 và thử nghiệm gần đây vào tháng 7 năm 2025, VU-T10 đại diện cho một bước tiến quan trọng trong việc tích hợp AI vào các hệ thống chiến đấu mặt đất. Bài viết này phân tích các đặc điểm kỹ thuật, ý nghĩa chiến lược và tác động toàn cầu của VU-T10 trong bối cảnh chiến tranh AI hóa.
Đặc điểm kỹ thuật và khả năng vận hành
VU-T10 là một phương tiện mặt đất không người lái (UGV) nặng 11 tấn, sử dụng khung gầm bánh xích, được thiết kế để hoạt động hiệu quả trên nhiều loại địa hình, từ vùng đồi núi hiểm trở đến khu vực đô thị. Được trang bị hệ thống động lực lai xăng-điện, VU-T10 đạt tốc độ tối đa 60 km/h và phạm vi hoạt động vượt quá 200 km. Động cơ điện giúp giảm tiếng ồn và dấu vết nhiệt, tăng cường khả năng tàng hình, một yếu tố quan trọng trong chiến tranh hiện đại. Với kích thước nhỏ gọn—dài khoảng 3,8 m, rộng 2,4 m và cao 2 m—VU-T10 kết hợp tính cơ động với độ bền, được bổ sung lớp giáp bảo vệ chống đạn cỡ nhỏ (7,62 mm) và mảnh văng từ lựu đạn hoặc đạn pháo cối.
Hỏa lực của VU-T10 là điểm nhấn quan trọng, cho phép nó thực hiện nhiều vai trò chiến đấu. Tháp pháo điều khiển từ xa được trang bị pháo 30 mm, có khả năng tiêu diệt các phương tiện bọc thép nhẹ, máy bay không người lái (UAV) tầm thấp và các công trình không được bảo vệ. Một khẩu súng máy đồng trục 7,62 mm cung cấp hỏa lực bổ sung, trong khi các ống phóng đạn khói và đạn gây nhiễu vận hành bằng điện giúp bảo vệ xe trước các tên lửa chống tăng. Đặc biệt, VU-T10 có thể tích hợp tên lửa chống tăng Hồng Tiễn-12 trong các module treo ngoài, cho phép tấn công các mục tiêu ở khoảng cách xa, vượt xa tầm bắn của pháo 30 mm. Thiết kế mô-đun này giúp VU-T10 linh hoạt, phù hợp với nhiều nhiệm vụ như trinh sát, yểm trợ hỏa lực và chống tăng.
Hệ thống AI tiên tiến là yếu tố cốt lõi của VU-T10. Kết hợp định vị vệ tinh (GNSS), dẫn đường quán tính và xử lý hình ảnh bằng AI, xe có khả năng tự định hướng, tránh chướng ngại vật và nhận diện mục tiêu. Những tính năng này cho phép VU-T10 thực hiện các nhiệm vụ như tuần tra, trinh sát và phối hợp tác chiến trong đội hình kết hợp giữa phương tiện có người lái và không người lái (MUM-T). Sự tích hợp AI giúp giảm sự phụ thuộc vào điều khiển trực tiếp của con người, từ đó giảm thiểu rủi ro cho binh lính trên chiến trường.
Ý nghĩa chiến lược trong chiến tranh hiện đại
Sự ra đời của VU-T10 phản ánh chiến lược quân sự của Trung Quốc nhằm hiện đại hóa lực lượng vũ trang thông qua “thông tin hóa, trí tuệ hóa và chiến tranh mạng”. Bằng cách ưu tiên các hệ thống không người lái, Trung Quốc hướng tới việc giảm thiểu tổn thất nhân sự trong các nhiệm vụ nguy hiểm, đồng thời duy trì hoặc nâng cao hiệu quả chiến đấu. Với khả năng hoạt động như một xe chiến đấu bộ binh (IFV) và hỗ trợ vận chuyển hạn chế cho lực lượng bộ binh, VU-T10 trở thành một tài sản đa năng, cung cấp hỏa lực mạnh mẽ và thực hiện các hoạt động tự động trong các môi trường chiến đấu phức tạp.
Tập đoàn NORINCO nhấn mạnh khả năng phối hợp tác chiến MUM-T của VU-T10, như được thể hiện trong các đoạn video quảng bá, khi xe hoạt động cùng với robot bốn chân Machine Wolf và các UAV. Sự kết hợp này tăng cường khả năng phối hợp trên chiến trường, cho phép thực hiện các cuộc tấn công tầm xa với độ chính xác cao và cải thiện nhận thức tình huống. Hệ thống động lực điện của VU-T10 phù hợp với xu hướng phát triển các nền tảng quân sự bền vững và hiệu quả, giảm gánh nặng hậu cần trong khi duy trì tính linh hoạt.
VU-T10 còn được thiết kế để đối phó với các mối đe dọa hiện đại, đặc biệt là các UAV nhỏ, bay thấp và chậm, vốn ngày càng phổ biến trong các cuộc xung đột gần đây. Pháo 30 mm của xe được tối ưu hóa để chống lại những mối đe dọa này, tăng cường khả năng phòng vệ cho các lực lượng mặt đất và đảm bảo hiệu quả trong các môi trường chiến đấu năng động.
Tác động toàn cầu và tiềm năng xuất khẩu
NORINCO đã tích cực quảng bá VU-T10 tại các triển lãm quốc phòng ở Trung Đông và Đông Nam Á, cho thấy tham vọng mở rộng thị trường toàn cầu cho các hệ thống không người lái. Mặc dù chưa có thông báo chính thức về hợp đồng xuất khẩu, thiết kế nhẹ (11 tấn), tính linh hoạt và chi phí vận hành thấp của VU-T10 khiến nó trở thành một lựa chọn hấp dẫn cho các quốc gia muốn hiện đại hóa lực lượng quân sự với chi phí hợp lý. VU-T10 cạnh tranh trực tiếp với các hệ thống như Robotic Combat Vehicle (RCV) của Mỹ và Uran-9 của Nga, khẳng định vị thế của Trung Quốc trong cuộc đua công nghệ chiến tranh tự động.
Khả năng thích nghi với các cuộc xung đột cường độ thấp và giảm tổn thất nhân sự khiến VU-T10 phù hợp cho nhiều nhiệm vụ, từ chiến đấu đô thị đến tuần tra biên giới. Tuy nhiên, việc phổ biến các UGV tiên tiến như VU-T10 cũng đặt ra những lo ngại về nguy cơ leo thang chiến tranh tự động và các vấn đề đạo đức liên quan đến việc ra quyết định sát thương bằng AI.
Thách thức và triển vọng tương lai
Dù sở hữu các tính năng tiên tiến, VU-T10 vẫn đối mặt với những thách thức trong việc đạt được khả năng tự hành hoàn toàn và tích hợp vào các kịch bản chiến trường phức tạp. Mặc dù hệ thống AI cho phép tự động hóa một số nhiệm vụ, việc điều khiển từ xa từ các phương tiện chỉ huy vẫn cần thiết trong một số trường hợp. Ngoài ra, sự phụ thuộc vào hệ thống định vị vệ tinh khiến VU-T10 dễ bị tổn thương trước các biện pháp tác chiến điện tử hoặc gây nhiễu tín hiệu, đòi hỏi các biện pháp đối phó mạnh mẽ để đảm bảo độ tin cậy.
Trong tương lai, NORINCO có kế hoạch phát triển một hệ sinh thái các nền tảng không người lái, bao gồm robot bốn chân Machine Wolf và UGV hậu cần 8×8 “Mule”. Thành công của VU-T10 sẽ phụ thuộc vào khả năng tích hợp với các hệ thống này và thích nghi với các mối đe dọa mới. Với sự đầu tư mạnh mẽ của Trung Quốc vào AI và robot, VU-T10 có thể trở thành nền tảng thử nghiệm cho các cải tiến tiếp theo, như cảm biến tiên tiến hơn, thuật toán học máy và công nghệ chống UAV.
Robot chiến xa VU-T10 là một cột mốc quan trọng trong nỗ lực của Trung Quốc nhằm tiên phong trong chiến tranh AI hóa, kết hợp hỏa lực mạnh mẽ, khả năng cơ động vượt trội và tự động hóa thông minh để định hình lại chiến tranh mặt đất. Sự phát triển của nó thể hiện tham vọng của Trung Quốc trong việc giảm sự hiện diện của con người trên chiến trường, nâng cao độ chính xác và thích nghi với các thách thức chiến tranh hiện đại. Khi NORINCO quảng bá VU-T10 trên thị trường toàn cầu, nó không chỉ củng cố năng lực quân sự của Trung Quốc mà còn báo hiệu một sự chuyển đổi lớn trong chiến tranh, nơi AI và robot đóng vai trò trung tâm. Tuy nhiên, để đạt được tiềm năng đầy đủ, VU-T10 cần vượt qua các thách thức kỹ thuật và đạo đức, nhưng sự ra đời của nó đã mở ra một kỷ nguyên mới của các hệ thống chiến đấu tự động, có khả năng định hình tương lai của an ninh toàn cầu.
Nguồn: TT,TK
