Một tổng quan hệ thống và phân tích tổng hợp mới công bố trên tạp chí JAMA Pediatrics đã làm rõ mối lo ngại về việc sử dụng cần sa trong thai kỳ, cho thấy hành vi này có thể làm tăng nguy cơ sinh non, trẻ nhẹ cân và tử vong sơ sinh. Nghiên cứu được thực hiện bởi các nhà khoa học tại Đại học Khoa học và Y tế Oregon (OHSU), Mỹ.
Tác giả nghiên cứu, bác sĩ Jamie Lo tại OHSUcho biết: Nhiều thai phụ hiện nay vẫn chưa nhận thức đầy đủ về những rủi ro tiềm ẩn của cần sa trong thời kỳ mang thai. Bệnh nhân đến khám thai nói với tôi rằng: “Tôi đã bỏ thuốc lá và rượu, nhưng cần sa thì vẫn dùng được chứ?”, bác sĩ Lo chia sẻ: “Do chưa có bằng chứng trực tiếp về tác hại, họ cho rằng việc sử dụng cần sa vẫn an toàn”.
Tuy nhiên, trái với xu hướng giảm sử dụng rượu và nicotine trong thai kỳ, cần sa lại đang ngày càng phổ biến. Dù vẫn là chất bị cấm theo luật liên bang Mỹ, cần sa đã được hợp pháp hóa tại nhiều bang, bao gồm bang Oregon, cho cả mục đích y tế và giải trí. Đáng chú ý, nhiều phụ nữ mang thai sử dụng cần sa để giảm các triệu chứng như buồn nôn, mất ngủ hoặc đau nhức; những triệu chứng thường gặp trong thai kỳ.
Nghiên cứu mới cập nhật này tổng hợp dữ liệu từ 51 nghiên cứu quan sát, với tổng số 21,1 triệu người tham gia. Trong đó, có 8 nghiên cứu mới được thêm vào so với phiên bản trước đây. Nhờ đó, mức độ chắc chắn của bằng chứng về các rủi ro như trẻ sinh nhẹ cân, sinh non và chậm phát triển theo tuổi thai đã được nâng từ “rất thấp – thấp” lên “trung bình”. Ngoài ra, dữ liệu cũng cho thấy có thể có nguy cơ tử vong sơ sinh tăng cao, dù mức độ chắc chắn vẫn còn thấp.
Một điểm đáng chú ý là tổng quan mới bao gồm nhiều nghiên cứu hơn tập trung vào những người chỉ sử dụng cần sa mà không sử dụng đồng thời nicotine. Điều này giúp giảm bớt yếu tố gây nhiễu trong việc đánh giá ảnh hưởng của cần sa.
Ngoài dữ liệu từ người, bác sĩ Lo còn dẫn chứng các nghiên cứu trên động vật linh trưởng tiếp xúc với tetrahydrocannabinol – hợp chất tác động thần kinh chính trong cần sa; cho thấy ảnh hưởng rõ rệt đến nhau thai, bao gồm giảm lưu lượng máu và oxy, cũng như giảm thể tích nước ối. Các kết quả hình ảnh học như siêu âm và MRI cho thấy nhau thai hoạt động không bình thường, ảnh hưởng đến sự phát triển và tăng trưởng của thai nhi.
Mặc dù cần sa vẫn nằm trong danh sách các chất bị kiểm soát nghiêm ngặt theo luật liên bang Mỹ, bác sĩ Lo cho rằng cần có cách tiếp cận giảm thiểu tác hại trong chăm sóc sản khoa. Tôi khuyến khích bệnh nhân nên ngưng hoàn toàn, nhưng với những người không thể cai hoàn toàn, tôi đề nghị họ giảm liều lượng và tần suất sử dụng để hạn chế rủi ro. Ngay cả việc sử dụng ít hơn cũng có thể giúp giảm nguy cơ. Từ bỏ hoàn toàn là lý tưởng, nhưng không thực tế với tất cả bệnh nhân.
Cục TT&TK