4 trụ cột quan trọng để ứng dụng AI thành công trong khu vực công

Việc ứng dụng AI trong khu vực công đụng phải nhiều vấn đề phức tạp, từ cơ sở hạ tầng dữ liệu cho đến nguồn lực con người và tài chính. Trong bối cảnh đó, các yếu tố này cần được kết hợp một cách hợp lý để AI có thể thực sự phát huy tác dụng trong việc cải thiện hiệu quả của các dịch vụ công và nâng cao chất lượng công tác quản lý nhà nước.

1. Thể chế và cơ chế chính sách

Một trong những yếu tố quan trọng nhất để ứng dụng AI thành công trong khu vực công là hệ thống thể chế và cơ chế chính sách. Việc xây dựng một hệ thống pháp lý vững mạnh, đặc biệt là trong lĩnh vực dữ liệu, là điều kiện tiên quyết. Cần có các quy định rõ ràng về việc thu thập, xử lý và bảo vệ dữ liệu công, bao gồm cả việc bảo mật thông tin cá nhân của công dân. Điều này không chỉ đảm bảo tính minh bạch trong việc sử dụng dữ liệu mà còn giúp tạo dựng niềm tin giữa người dân và chính phủ. Việt Nam đã có một bước tiến quan trọng khi ban hành Luật Dữ liệu vào cuối năm 2024, tuy nhiên, việc thực thi các quy định này vẫn cần thời gian và sự chuẩn bị kỹ lưỡng từ các cơ quan nhà nước.

Các cơ quan quản lý dữ liệu cần phải đảm bảo tính minh bạch và đạo đức trong việc xử lý thông tin, đồng thời phải tuân thủ các nguyên tắc bảo vệ an ninh quốc gia trong môi trường dữ liệu. Một hệ thống pháp lý vững chắc sẽ giúp giảm thiểu các rủi ro liên quan đến việc ứng dụng AI, đồng thời khuyến khích các tổ chức và doanh nghiệp trong khu vực công mạnh dạn áp dụng công nghệ này vào công tác quản lý.

2. Nhân lực

Một yếu tố không thể thiếu để triển khai ứng dụng AI thành công trong khu vực công là nguồn nhân lực có năng lực về khoa học dữ liệu và công nghệ thông tin. Để triển khai chuyển đổi số hiệu quả, đặc biệt trong ứng dụng AI, các công chức và cán bộ quản lý dữ liệu cần phải có kiến thức chuyên môn vững vàng, hiểu biết về các công nghệ hiện đại và có khả năng phân tích, tổng hợp dữ liệu lớn. Việt Nam hiện nay đang thiếu đội ngũ nhân lực chất lượng cao trong các lĩnh vực này. Việc đào tạo và phát triển nguồn nhân lực có kỹ năng về dữ liệu, công nghệ thông tin và quản trị dữ liệu là rất quan trọng. Đặc biệt, các cán bộ quản lý dữ liệu phải hiểu rõ các quy trình liên quan đến thu thập, phân tích và sử dụng dữ liệu trong khu vực công. Đây là một trong những yếu tố then chốt để đảm bảo rằng AI có thể được triển khai đúng cách, giúp nâng cao hiệu quả quản lý và cung cấp dịch vụ công.

3. Trang thiết bị và cơ sở hạ tầng

Để AI có thể hoạt động hiệu quả trong khu vực công, cơ sở hạ tầng kỹ thuật cũng cần phải đáp ứng các yêu cầu nhất định. Cơ sở dữ liệu và hệ thống phần mềm phải được thiết kế sao cho có thể lưu trữ và xử lý một lượng lớn dữ liệu, đồng thời bảo đảm tính bảo mật và an toàn thông tin. Tuy nhiên, hiện nay cơ sở hạ tầng của nhiều cơ quan công quyền tại Việt Nam còn thiếu sót, đặc biệt ở các địa phương. Các thiết bị cũ kỹ, hệ thống phần mềm không được đồng bộ và không có khả năng kết nối giữa các đơn vị, gây cản trở cho việc thu thập và xử lý dữ liệu.

Việc thiếu trang thiết bị và cơ sở hạ tầng hiện đại là một trong những rào cản lớn khi triển khai ứng dụng AI trong khu vực công. Để khắc phục tình trạng này, cần phải có một kế hoạch đầu tư dài hạn vào cơ sở hạ tầng kỹ thuật và phần mềm quản lý dữ liệu, đồng thời thiết lập các kho dữ liệu quốc gia với hệ thống bảo mật thông tin chặt chẽ.

4. Ngân sách và tài chính

Cuối cùng, vấn đề tài chính là yếu tố quan trọng để đảm bảo các trụ cột trên có thể hoạt động hiệu quả. Việc triển khai chuyển đổi số và ứng dụng AI trong khu vực công đòi hỏi một nguồn ngân sách lớn để đầu tư vào cơ sở hạ tầng, trang thiết bị và đào tạo nhân lực. Tuy nhiên, hiện nay nhiều địa phương và cơ quan nhà nước chưa có ngân sách riêng cho chuyển đổi số, điều này tạo ra khó khăn trong việc triển khai các dự án ứng dụng AI.

Để chuyển đổi số thành công, cần có sự hỗ trợ tài chính mạnh mẽ từ chính phủ, đặc biệt là trong việc cấp vốn cho các dự án nghiên cứu và phát triển công nghệ AI, cũng như đầu tư vào hạ tầng dữ liệu. Chỉ khi có đủ nguồn tài chính, các cơ quan nhà nước mới có thể thực hiện các dự án chuyển đổi số một cách bền vững và hiệu quả.

Ứng dụng AI trong khu vực công tại Việt Nam đang đứng trước nhiều thách thức lớn, nhưng đồng thời cũng mở ra những cơ hội to lớn để cải cách hành chính, nâng cao hiệu quả quản lý và cải thiện chất lượng dịch vụ công. Để ứng dụng AI thành công, Việt Nam cần chú trọng vào bốn trụ cột quan trọng: thể chế và cơ chế chính sách, nhân lực, cơ sở hạ tầng và tài chính. Đây là những yếu tố quyết định đến khả năng triển khai các ứng dụng AI trong khu vực công, từ đó thúc đẩy sự chuyển đổi số và phát triển nền kinh tế số. Tuy còn nhiều khó khăn, nhưng với sự đầu tư đúng mức và các chiến lược phù hợp, Việt Nam hoàn toàn có thể ứng dụng AI vào khu vực công một cách hiệu quả trong tương lai.

Theo: vista.gov.vn