Xen canh cây trồng là phương pháp canh tác hiệu quả, giúp tận dụng tối đa tài nguyên đất, tăng cường năng suất và bảo vệ môi trường. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu các mô hình xen canh phổ biến giữa cây ngắn ngày và cây dài ngày.
- Xen canh cây lương thực
Xen canh cây lương thực với cây dài ngày là một mô hình quen thuộc, giúp cải thiện năng suất và tạo sự cân bằng sinh thái.
Xen canh lúa với cây ăn quả
Xen canh lúa với các loại cây ăn quả như xoài, bưởi, hoặc mít được áp dụng rộng rãi ở vùng đồng bằng. Lúa không chỉ cung cấp thực phẩm mà còn giúp cải thiện độ ẩm và giảm cỏ dại xung quanh gốc cây ăn quả.
Xen canh ngô với cây công nghiệp
Mô hình này thường được thực hiện ở các vùng trung du, nơi ngô được trồng xen với cây công nghiệp như cà phê, hồ tiêu. Ngô giúp che phủ đất, giảm xói mòn và cung cấp thức ăn gia súc.
Xen canh đậu đỗ với cây ăn quả
Các loại đậu đỗ như đậu xanh, đậu nành, đậu phộng có khả năng cố định đạm, cải thiện độ phì nhiêu của đất. Trồng xen đậu đỗ với cây ăn quả không chỉ tăng thu nhập mà còn giúp cải tạo đất và nâng cao chất lượng đất trồng.
- Xen canh cây rau màu
Xen canh rau màu với cây dài ngày vừa giúp cung cấp rau củ ngắn hạn vừa tận dụng không gian đất.
Xen canh rau xanh với cây ăn quả
Các loại rau xanh như cải, xà lách được trồng xen dưới tán các cây ăn quả như cam, quýt, nhãn. Rau xanh phát triển nhanh, tận dụng ánh sáng và độ ẩm do cây ăn quả cung cấp.
Ảnh: Trồng rau xen canh với cây ăn quả
Xen canh rau củ với cây công nghiệp
Rau củ như cà rốt, khoai lang, củ cải được trồng xen với các cây công nghiệp như cao su hoặc điều. Mô hình này tận dụng tối đa khoảng trống giữa các hàng cây công nghiệp.
Ảnh: Trồng dứa xen canh với cây cao su
Xen canh hoa màu với cây ăn quả
Các loại hoa màu như ngô, đậu được trồng xen với cây ăn quả để tăng hiệu quả sản xuất và giảm rủi ro.
- Xen canh cây công nghiệp ngắn ngày
Cây công nghiệp ngắn ngày được trồng xen với cây dài ngày giúp đa dạng hóa nguồn thu nhập cho nông dân.
Xen canh đậu tương với cây công nghiệp dài ngày
Đậu tương có thời gian sinh trưởng ngắn và khả năng cải tạo đất, phù hợp để trồng xen với cây công nghiệp dài ngày như điều hoặc cà phê.
Xen canh lạc với cây ăn quả
Lạc (đậu phộng) thường được trồng xen dưới các tán cây ăn quả như xoài, mít, dừa,.. giúp cải thiện độ phì nhiêu đất và tạo thu nhập nhanh.
Ảnh: Trồng xen canh đậu phộng với dừa
Xen canh mía với cây công nghiệp khác
Mía được trồng xen với các cây công nghiệp khác như cao su, điều. Mía không chỉ cung cấp sản phẩm kinh tế mà còn giúp bảo vệ đất khỏi xói mòn.
- Lợi ích của mô hình xen canh
Tăng hiệu quả sử dụng đất: Mô hình xen canh giúp tận dụng tối đa diện tích đất trống, tăng cường năng suất trên cùng một đơn vị diện tích. Việc sử dụng bạt phủ cỏ, vải phủ cỏ hay màng phủ chống cỏ dại giúp giữ ẩm đất, hạn chế cỏ dại trong mô hình xen canh, từ đó tiết kiệm công chăm sóc và tăng năng suất.
Đa dạng hóa sản phẩm: Xen canh cho phép nông dân thu hoạch được nhiều loại sản phẩm trong cùng một thời gian, giảm phụ thuộc vào một loại cây trồng duy nhất.
Giảm thiểu rủi ro trong sản xuất: Khi thời tiết hoặc dịch bệnh ảnh hưởng đến một loại cây trồng, các cây trồng khác trong mô hình xen canh vẫn có thể đảm bảo nguồn thu nhập cho người nông dân. Bạn có thể áp dụng lưới chắn côn trùng giúp giảm thiểu tác động của sâu bệnh trong mô hình xen canh rau màu, mang lại hiệu quả canh tác ổn định hơn.
Mô hình xen canh giữa cây ngắn ngày và cây dài ngày không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế cao mà còn góp phần bảo vệ môi trường, duy trì cân bằng sinh thái. Đây là giải pháp hữu ích cho phát triển nông nghiệp bền vững trong bối cảnh hiện nay.
Nguồn: nhaluoiviet.wordpress.com