Ngành công nghiệp bán dẫn được coi là “huyết mạch” của nền kinh tế số và có vai trò quan trọng trong nhiều lĩnh vực điện tử, ô tô, cho y tế và phòng quốc gia. Theo dữ liệu từ Tổ chức Thương mại Quốc tế (WHO), thị trường chất bán dẫn toàn cầu có giá trị lên đến hàng trăm tỷ lệ USD và là nhân tố chủ yếu trong sự phát triển của công nghệ 5G, AI và điện toán đám có thể. Với việc phát triển sản xuất chip trong nước, Nhật Bản mong muốn giảm thiểu sự phụ thuộc vào các nhà sản xuất chip lớn như Mỹ, Hàn Quốc, và đặc biệt là Trung Quốc, nơi đang có những cuộc tranh cãi gay gắt về kiểm soát công nghệ này.

Nhật Bản không chỉ muốn đáp ứng nhu cầu nội địa về chip mà còn ngọc đến việc trở thành một nguồn cung cấp chip ổn định cho các quốc gia đồng minh. Thông qua công ty Rapidus, được chính phủ hỗ trợ mạnh mẽ, Nhật Bản đặt mục tiêu sản xuất hàng loạt các loại chip tiên tiến thế hệ mới. Rapidus hiện đang xây dựng các nhà sản xuất chip tại Hokkaido, nhằm phát triển loại chip có khả năng xử lý phức tạp, được sử dụng trong các ứng dụng AI và các thiết bị thông minh khác.

Trong ba năm qua, Chính phủ Nhật Bản đã chi khoảng 3.900 tỷ yên (tương đương 25,5 tỷ USD) vào ngành công nghiệp bán dẫn. Với cam kết đầu tư thêm 13 tỷ USD nữa, chính phủ dự án phát triển khai trương một chiến lược quy mô kéo dài nhiều năm để thúc đẩy sự phát triển trong lĩnh vực này. Hỗ trợ này bao gồm cả việc hỗ trợ đầu tư cho các dự án mới của Rapidus và các công ty khác, cùng với các tài khoản hỗ trợ cho nghiên cứu và phát triển AI.

Chính phủ Nhật Bản cũng đang thiết lập kế hoạch trung hạn nhằm tăng cường cơ sở hạ tầng tính toán cho AI, điều này đặc biệt cần thiết trong bối cảnh các công ty công nghệ hàng đầu như OpenAI và Google liên tục cung cấp năng lượng AI của họ. Kế hoạch này bao gồm việc xây dựng mới AI nền tảng mô hình, cải thiện nguồn lực tính toán cho máy học và phát triển cơ sở hạ tầng phù hợp cho các ứng dụng AI trong nhiều lĩnh vực như y tế, tài chính main and information.

Một phần quan trọng của chiến lược là việc kết hợp các tài khoản đầu tư với tài chính của lĩnh vực tư nhân. Sau khi các dự án đầu tiên được phát triển và đạt được sự ổn định, chính phủ dự án sẽ chuyển tăng nặng tài trợ sang các khoản vay và đầu tư từ các tổ chức tài chính chính và đầu tư tư nhân. Điều này nhằm tạo ra một hệ thống sinh thái đầu tư bền vững, giúp giảm bớt gánh nặng ngân sách cho nhà nước và đảm bảo sự phát triển lâu dài cho ngành công nghiệp bán dẫn và AI.

Với tài khoản đầu tư đáng kể này, Nhật Bản mong muốn tái khẳng định vị thế của mình trong cuộc đua công nghệ, nơi các nước như Mỹ, Trung Quốc và Liên minh châu Âu đang nỗ lực tăng cường khả năng tự cung cấp về chất bán dẫn. Trong khi Mỹ đã thông qua Đạo luật CHIPS hỗ trợ mạnh mẽ cho ngành bán dẫn trong nước, Trung Quốc cũng không ngừng thúc đẩy tiền nghiên cứu và phát triển chip để giảm thiểu sự phụ thuộc vào công nghệ Mỹ. Nhật Bản, một quốc gia từng là một trong những nhà sản xuất chip hàng đầu thế giới trong những năm 1980, giờ đây đang tìm cách khôi phục lại vị trí này.

Tuy nhiên, Nhật Bản sẽ phải đối mặt với nhiều phương thức. Đầu tiên, việc xây dựng một hệ thống sản xuất chip sinh thái hoàn chỉnh Yêu cầu một nguồn lao động có tay nghề cao trong lĩnh vực này, trong khi nguồn nhân lực chuyên môn cao đang ngày càng khan hiếm trên toàn cầu. Ngoài ra, chi phí đầu tư cho các dây xích sản xuất chip thế hệ mới là vô cùng lớn, đặc biệt là trong bối cảnh chi phí nguyên liệu tăng cao và cạnh tranh về công nghệ ngày càng khốc liệt.

Thêm vào đó, các phương pháp chính trị địa phương như căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc có thể ảnh hưởng đến cung cấp chuỗi toàn cầu và gây bất lợi cho Nhật Bản nếu không có quốc tế hỗ trợ. Chính phủ Nhật Bản cần phải thiết lập quan hệ đối tác chiến lược với các quốc gia cùng chí hướng để giảm thiểu rủi ro và tận dụng những lợi ích từ chuỗi cung ứng đa quốc gia.

Cách tiếp cận của Nhật Bản đối với AI đã tìm thấy một bức tranh năng động nhưng phức tạp. Từ kinh nghiệm của Nhật Bản, có thể tìm thấy tầm quan trọng của cách tiếp cận quy định hoạt động linh hoạt, sự tham gia của nhiều bên liên quan, thúc đẩy nghiên cứu và phát triển, cũng như xây dựng các mô hình AI nội địa. Trong tương lai, thành công của Nhật Bản sẽ phụ thuộc vào công việc liên tục giám sát và đánh giá kết quả hiệu quả của cách tiếp theo này, đảm bảo rằng các chiến lược AI không chỉ phục vụ lợi ích của quốc gia mà còn tạo ra giá trị thực sự cho xã hội.

Theo: vista.gov.vn