Cá Koi được yêu thích vì có màu sắc đẹp và có giá trị xuất khẩu. Tuy nhiên, cũng như hầu hết các loài cá cảnh khác, sau một thời gian nuôi trong môi trường nhân tạo, màu sắc của cá sẽ nhạt và nguy hiểm rực rỡ. Đối với hầu hết các loài cá, carotenoid được xem là những sắc tố quan trọng nhất trong công việc làm tăng màu sắc, vì chúng không tự tổng hợp mà được lấy từ phần ăn nhập khẩu. Do đó, một trong những giải pháp để cải thiện và duy trì màu sắc đẹp ở cá là bổ sung carotenoid vào công thức ăn của chúng.
Các sản phẩm phụ đã được chứng minh là chứa hàm lượng lớn protein và là nguồn nguyên liệu dồi dào để sản xuất chitin và astaxanthin. Ở Việt Nam, trong công nghiệp chế biến tôm, phần lớn tôm xuất khẩu được đưa vào chế độ dưới dạng vỏ bóc vỏ, tỷ lệ đầu sử dụng 34 – 45%, phần vỏ sử dụng 10 – 15% khối lượng nguyên liệu tôm , do số lượng sản phẩm tôm ở Việt Nam ước tính vào khoảng hơn 300 ngàn tấn/năm. Phần lớn các sản phẩm này chưa được tái sử dụng hết và bị bỏ đi, gây ô nhiễm môi trường.
Để tận dụng nguồn phụ sản phẩm từ tôm, nhóm nghiên cứu tại Trung tâm Công nghệ ăn và Sau thu hoạch Thủy sản thuộc tính Nghiên cứu Nuôi trồng Thủy sản II đã xây dựng quy trình thu nhận chế độ chứa astaxanthin và protein từ vỏ tôm , có thể bổ sung vào thức ăn, giúp cá cảnh lên màu đẹp.
Quy trình thủy phân phân sản phẩm bằng enzyme làm nhóm nghiên cứu xây dựng trong điều kiện thủy phân tối ưu: nồng độ enzyme 0,2%, nhiệt độ thủy phân 58oC, thời gian thủy phân 60 phút; pH 7,6. Kết quả dịch thủy phân có độ ẩm 65 – 68%, protein 21 – 24%, cường độ thủy phân 74%, astaxanthin 203 ppm/l. Dịch thủy phân có nhiều mạch peptide chuỗi ngắn, đủ các axit amin và axit béo thiết yếu giúp dễ dàng hấp thu và đồng hóa bởi quá trình dịch tiêu hóa của động vật.
Bã đầu vỏ tôm sau khi thủy phân được nhóm chiết xuất astaxanthin. Hiệu suất chiết chiết đạt 76,8%, hàm lượng astaxanthin khoảng 3.600 mg/kg. Thử nghiệm bổ sung astaxanthin thành sản phẩm thành công thức ăn trong nuôi cá Koi cho thấy, sau 60 ngày nuôi, cá có màu sắc đẹp, tươi sáng hơn so với cá không bổ sung chế phẩm. Khi bổ sung với hàm lượng 60 và 80 mg astaxanthin/kg thức ăn thì cá có màu sắc tươi sáng và đẹp nhất.
Đối với thẻ thẻ chân trắng, khi cho thức ăn có bổ sung (6 – 8%) dịch thủy phân tôm, cho thấy, tôm trưởng thành nhanh chóng, tương đương sản phẩm dịch thủy phân thương mại. Ngoài ra, hệ số FCR (hiệu quả sử dụng thức ăn) đạt 1,22, cải thiện khoảng 12,2% so với không bổ sung dịch. Đánh giá màu sắc của tôm sau khi chín bằng phương pháp cảm quan cho thấy, khi bổ sung dịch thủy phân nhập khẩu phần thức ăn thì tôm cho màu sắc đỏ tươi và màu sắc tôm tăng tỉ lệ thuận tiện với chức năng bổ sung sung dịch .
Hiện nay, trên thị trường Việt Nam, các loại thức ăn chế biến có bổ sung sắc tố, hàm lượng dinh dưỡng khác nhau cho cá cảnh chủ yếu nhập ngoại với giá thành cao. Kết quả nghiên cứu có thể hướng tới sản xuất astaxanthin trong nước, góp phần nâng cao giá trị sản xuất ngành thủy sản, đồng thời ứng dụng trong ngành thực phẩm, dược phẩm.
Theo: vista.gov.vn