GS Mai Thanh và cộng sự tại Trường Đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội (USTH), Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, tạo ra vật liệu composite mới từ các hạt nano oxit sắt siêu thuận lợi từ (SPION) và hydroxyapatit (HAp). Hỗ trợ khả năng tăng nhiệt từ tính và dẫn thuốc được, vật liệu khi mang thuốc chống ung thư 5-FU có thể tiêu diệt tế bào ung thư bàng quang.
GS.TS Đinh Thị Mai Thanh nghiên cứu tại phòng thí nghiệm.
Vật liệu được gọi là “lai siêu thuận lợi” bao gồm SPION cốt lõi và bao bọc bởi HAp với các loại thuốc nguy hiểm được sử dụng bằng phương pháp hấp phụ. Chúng tôi có thể sử dụng làm vật liệu nền để cố định các loại thuốc chống ung thư sẽ được giải phóng cục bộ. Khi kết hợp với đồng (Cu) và 5-FU sẽ được đưa vào cơ sở, dưới tác dụng của các từ trường bên ngoài, các hạt nano SPION sẽ tăng nhiệt từ tính, vật liệu thuốc thuốc điều trị và tiêu diệt tế bào ung thư.
Thành công của nghiên cứu ở phòng chứng minh được sử dụng Hiệp đồng kỹ thuật tăng nhiệt từ tính, kết hợp với các tác nhân chống ung thư trong việc khám phá các tế bào ung thư. Sự kết hợp của SPION với các tác nhân chống ung thư mang lại hiệu quả Hiệp lực lớn hơn trên tế bào ung thư thay vì chỉ điều trị hóa trị. Vật liệu có tác dụng tiêu diệt tế bào ung thư lên tới 75%.
Vật liệu lai siêu thuận lợi từ thành công kết nối dài trong quá trình nghiên cứu nghiên cứu công nghệ mới tiên tiến để tìm ra vật liệu mới ứng dụng trong khoa học của GS Đinh Thị Mai Thanh. Ngay từ năm 2010, nhóm theo đuổi nghiên cứu đã tạo ra vật liệu nền vật liệu y sinh truyền thống với ưu điểm có khả năng tương thích sinh học HAp, dạng bột dùng làm thực phẩm bổ sung sung canxi, dạng ngủ HAp phủ trên các loại hợp kim y sinh làm ống nhựa và tạo composite với poly axit lactic (PLA) để làm tự tiêu. Đến năm 2020, ý tưởng về việc tạo ra hỗn hợp bằng cách kết hợp HAp và nano oxit siêu thuận lợi từ SPIONs yên ra trong quá trình nghiên cứu và trao đổi với các đối tác Ba Lan.
Đầu tiên, nhóm nghiên cứu tổng hợp hạt nano siêu thuận từ, sau đó tổng hợp HAp bao bọc lên SPION rồi chữa hấp phụ thuốc ung thư. Nhược điểm của sắt oxit nano siêu thuận lợi là dễ dàng kết nối tụ, khó đi vào cơ sở, nhưng khi kết hợp với HAp để tạo ra composite lại có khả năng truyền dẫn tốt hơn. Sau đó họ thực hiện thử nghiệm trên tế bào bằng phương pháp xét nghiệm đo màu, kiểm tra khả năng miễn phí thuốc, tỷ lệ tế bào sống và chết. Kết quả cho thấy tỷ lệ tiêu diệt tế bào ung thư đạt tới 75% sau 2.000 giây dưới tác dụng của trường ngoài nhiệt độ tăng lên 45 độ C. Các hạt nano SPION được ứng dụng trong điều trị ngay cả đối với các loại tế bào khối u kháng hóa trị và phản xạ.
Hiện nhóm nghiên cứu tiếp tục phối hợp với Ba Lan để thực hiện nghiên cứu sâu về động vật, thử dòng thuốc điều trị các loại ung thư khác như ung thư trứng, ung thư gan theo cơ chế này.
Hiện nay, các nghiên cứu nghiên cứu điều trị ung thư tại Việt Nam vẫn còn nhiều khó khăn làm quy trình rất nghiêm ngặt trong nghiên cứu từ thử nghiệm trên động vật, lâm sàng, rồi trên người và qua hội đồng y đức sản phẩm mới có có thể đưa vào sử dụng. Đây là rào cản lớn và đầy khó khăn cho các nhà khoa học nghiên cứu theo hướng ứng dụng y sinh, chưa kể chi phí ở giai đoạn sau khá đỏ, đặc biệt là chi phí thử nghiệm trên động vật và người. Với chuyên môn về hóa học, GS Mai Thanh đã có nhiều năm theo đuổi các nghiên cứu về vật liệu mới. Trước đây, các nghiên cứu của thiết bị xoay quanh chế tạo điện cực dioxit trên nền kim loại titan ứng dụng làm cực dương trong quy tắc dùng trong xe máy, ô. Từ năm 2010, bà tập trung phát triển ứng dụng vật liệu trong y sinh HAp, bao gồm chế độ tạo bột, màng và composite, bên cạnh vật liệu HAp dạng bột còn ứng dụng trong xử lý môi trường như nước thải từ các bãi rác chứa rác thải điện tử, thu hồi ion kim loại, nhất kim loại đất hiếm.
Hình ảnh vật liệu mới tổng hợp ở các dạng rắn (hình a), dạng huyền phù (hình b), hình ảnh kính hiển thị vi điện tử quét SEM của vật liệu (hình c) và kính hiển thị hình ảnh truyền qua TEM của vật liệu (hình d).
Nói về hành động nghiên cứu, nữ giáo sư cho hay, các chuyên gia định hướng môn học được hình thành và phát triển trong quá trình nghiên cứu và trao đổi với các đối tác, đồng thời phù hợp với vấn đề đặt ra của Việt Nam . Việc đưa sản phẩm nghiên cứu từ cơ sở sang ứng dụng có khi mất cả cuộc đời vì vậy trước tiên phải phát triển tốt các nghiên cứu cơ bản để định hướng tạo cơ sở tiến tới ứng dụng.
Theo: vista.gov.vn