Thư viện Nguồn Tin KH&CN Tài nguyên là trí thức
Nhóm nghiên cứu gồm các kỹ sư phân tử sinh học, các nhà nghiên cứu bệnh học và chuyên gia y học nội khoa tại Trung tâm Y học của Đại học Texas, đã hợp tác với một chuyên gia của Trường Đại học Houston để phát triển một bộ xét nghiệm nhanh có thể phát hiện bệnh sốt phát ban do bọ ve truyền hay còn gọi là bệnh sốt phát ban rickettsioses (SFR).
Sơ đồ của bộ xét nghiệm dòng chảy bên hạt nano europium để phát hiện protein rickettsia RC0497. Nguồn: PLOS ONE (2025).
Trong bài báo được công bố trên tạp chí truy cập mở PLOS ONE, nhóm nghiên cứu đã mô tả cách họ phân lập một loại enzyme có trong tất cả các nhóm bệnh sốt phát ban rickettsia và sử dụng nó làm chỉ dấu sinh học để phát triển một bộ xét nghiệm có thể thực hiện chẩn đoán SFR do ve truyền nhanh chóng.
SFR do ve truyền là một nhóm bệnh do mầm bệnh là vi khuẩn Rickettsia gây ra. Như tên gọi của nó, chúng được truyền sang người từ những con ve bị nhiễm bệnh. Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng số lượng người bị nhiễm bệnh đang tăng lên do con người ngày càng xâm lấn vào những vùng đất nơi ve sinh sống và do khí hậu trên hành tinh ngày càng nóng lên, khiến diện tích nơi ve có thể sinh sống tăng lên.
Những người bị nhiễm SFR do ve truyền có thể gặp phải một loạt các triệu chứng, từ nhẹ đến nặng. Phương pháp điều trị SFR bao gồm thuốc kháng sinh và chẩn đoán sớm được coi là rất quan trọng để có thể có các kết quả điều trị tốt.
SFR hiện nay được chẩn đoán bằng cách tìm kháng thể đặc hiệu trong máu bằng phương pháp miễn dịch huỳnh quang gián tiếp nhưng bất lợi là những kháng thể đó thường không xuất hiện trong vòng bảy đến 10 ngày do vậy mà vi khuẩn có thời gian dài sinh sôi phát triển, khiến cho việc điều trị trở nên gặp khó khăn hơn rất nhiều. Có thể sử dụng các cách xét nghiệm khác nhưng lại yêu cầu có các thiết bị y tế chuyên dụng. Trong nỗ lực mới này, nhóm nghiên cứu đã phát triển một bộ xét nghiệm có thể được sử dụng trước khi các triệu chứng bệnh xuất hiện.
Bộ xét nghiệm này đã được phát triển sau khi các nhà nghiên cứu xác định được một loại enzyme có thể sử dụng làm chỉ dấu sinh học cho những người bị nhiễm SFR. Bộ xét nghiệm này tương tự như các xét nghiệm khác, sử dụng phương pháp sắc ký giấy (paper chromatography). Kết quả được đọc bằng máy đọc huỳnh quang dòng chảy bên tiêu chuẩn (lateral-flow fluorescence reader).
Các nhà nghiên cứu đã đánh giá bộ xét nghiệm của họ trên mô hình chuột lang và chuột nhắt và thấy rằng xét nghiệm này có thể phát hiện SFR với độ đặc hiệu 100% ở 95% số động vật được thử nghiệm. Khi thử nghiệm bằng mẫu máu người, họ thấy rằng xét nghiệm này có thể được sử dụng để chẩn đoán SFR tới hai ngày trước khi xuất hiện triệu chứng. Họ lưu ý rằng cần phải thực hiện thêm nhiều xét nghiệm để xác thực kết quả của họ, nhưng cho rằng cách tiếp cận của họ có thể dẫn đến xét nghiệm tại chỗ cho những bệnh nhân trong tương lai, cho phép có kết quả tốt hơn.
Theo: vista.gov.vn
