Trong bối cảnh chuyển đổi đang diễn ra mạnh mẽ trên toàn cầu, trí tuệ nhân tạo (AI) đã và đang trở thành một công cụ đạt năng lực để cải thiện hiệu quả công việc, nâng cao năng suất và tối ưu hóa các quy trình trong nhiều lĩnh vực. Đặc biệt, trong lĩnh vực công nghiệp, AI có tiềm năng giúp cải thiện cách hành chính, nâng cao chất lượng dịch vụ công và cải thiện khả năng quản lý của chính phủ. Tuy nhiên, ứng dụng AI trong lĩnh vực công không phải là một nhiệm vụ đơn giản mà đòi hỏi các yếu tố về cơ sở hạ tầng, nhân lực, chính sách và tài chính phải được chuẩn bị một cách kỹ thuật cân. Về vấn đề này, bà Đỗ Thanh Huyền, Chuyên gia phân tích Chính sách công tại UNDP Việt Nam đã phân tích 4 trụ cột quan trọng giúp ứng dụng AI hiệu quả trong khu vực công.
Việc ứng dụng AI trong khu vực tấn công phải có nhiều vấn đề phức tạp, từ cơ sở hạ tầng dữ liệu cho đến nguồn năng lượng cho người dùng và tài chính. Trong bối cảnh đó, yếu tố này cần được kết hợp một cách hợp lý để AI có thể thực sự phát huy tác dụng trong việc cải thiện hiệu quả của các dịch vụ công và nâng cao chất lượng công quản lý nhà nước.
1. Thể loại và cơ chế chính sách
Một trong những yếu tố quan trọng nhất để ứng dụng AI thành công trong lĩnh vực công là hệ thống cơ chế và cơ chế chính sách. Việc xây dựng một hệ thống pháp lý vững mạnh, đặc biệt là trong lĩnh vực dữ liệu, là điều kiện tiên quyết. Cần có các quy định rõ ràng về công việc thu thập, xử lý và bảo vệ dữ liệu, bao gồm cả công việc bảo mật thông tin cá nhân của công dân. Điều này không chỉ đảm bảo tính minh bạch trong công việc sử dụng dữ liệu mà còn giúp xây dựng niềm tin giữa dân dân và chính phủ. Việt Nam đã có một bước tiến quan trọng khi ban hành Luật Dữ liệu vào cuối năm 2024, tuy nhiên, việc thực hiện các quy định này vẫn cần thời gian và sự chuẩn bị kỹ năng lưỡng từ các cơ quan nhà nước.
Các cơ quan quản lý dữ liệu cần phải đảm bảo tính minh bạch và đạo đức trong công việc xử lý thông tin, đồng thời phải thủ công nguyên tắc bảo vệ an ninh quốc gia trong môi trường dữ liệu. Một hệ thống pháp lý vững chắc sẽ giúp giảm thiểu rủi ro liên quan đến việc ứng dụng AI, đồng thời khuyến khích các tổ chức và doanh nghiệp trong khu vực công mạnh ứng dụng công nghệ này vào công quản lý.
2. Nhân lực
Một yếu tố không thể thiếu để phát triển ứng dụng AI thành công trong khu vực công là nguồn nhân lực có năng lực về khoa học dữ liệu và công nghệ thông tin. Để phát triển việc chuyển đổi số hiệu quả, đặc biệt trong ứng dụng AI, các chức năng và quản lý dữ liệu cần phải có kiến thức chuyên môn về Kho vàng, hiểu biết về các công nghệ hiện đại và khả năng phân tích, tổng hợp dữ liệu lớn. Việt Nam hiện nay đang thiếu đội ngũ nhân năng lượng cao trong các lĩnh vực này. Việc đào tạo và phát triển nguồn nhân lực có kỹ năng về dữ liệu, công nghệ thông tin và quản trị dữ liệu là rất quan trọng. Đặc biệt, bộ quản lý dữ liệu có thể hiểu các liên kết quy định để thu thập, phân tích và sử dụng dữ liệu trong công việc khu vực. Đây là một trong những yếu tố then chốt để đảm bảo rằng AI có thể phát triển đúng cách, giúp nâng cao hiệu quả quản lý và cung cấp dịch vụ công.
3. Trang thiết bị và cơ sở hạ tầng
Để AI có thể hoạt động hiệu quả trong lĩnh vực công nghiệp, kỹ thuật cơ sở hạ tầng cũng cần phải đáp ứng các yêu cầu nhất định. Cơ sở dữ liệu và phần mềm hệ thống phải được thiết kế sao để có thể lưu trữ và xử lý một lượng lớn dữ liệu, đồng thời đảm bảo tính bảo mật và toàn thông tin. Tuy nhiên, hiện nay cơ sở hạ tầng của nhiều cơ quan công quyền tại Việt Nam vẫn còn thiếu sót, đặc biệt ở các địa phương. Các thiết bị cũ, phần mềm hệ thống không được đồng bộ và không có khả năng kết nối giữa các đơn vị, gây trở ngại cho việc thu thập và xử lý dữ liệu.
Việc thiếu trang thiết bị và cơ sở hạ tầng hiện đại là một trong những rào cản khi phát triển ứng dụng AI trong lĩnh vực công nghiệp. Để giải quyết tình trạng này, cần phải có một giới hạn kế hoạch đầu tư cho kỹ thuật cơ sở hạ tầng và phần mềm quản lý dữ liệu, đồng thời thiết lập các kho dữ liệu quốc gia với hệ thống bảo mật thông tin chặt chẽ.
4. Ngân sách và tài chính
Cuối cùng, vấn đề tài chính là yếu tố quan trọng để đảm bảo các trụ trụ có thể hoạt động hiệu quả. Việc phát triển chuyển đổi số và ứng dụng AI trong lĩnh vực công nghiệp Yêu cầu một nguồn ngân sách lớn để đầu tư vào cơ sở hạ tầng, trang thiết bị và đào tạo nhân lực. Tuy nhiên, hiện nay có nhiều địa phương và cơ sở nhà nước chưa có ngân sách dành riêng cho chuyển đổi số, điều này tạo ra khó khăn trong việc phát triển các dự án ứng dụng AI.
Để chuyển đổi số thành công, cần có sự hỗ trợ tài chính mạnh mẽ từ chính phủ, đặc biệt là cung cấp vốn cho các dự án nghiên cứu và phát triển công nghệ AI, cũng như đầu tư vào hạ tầng dữ liệu. Chỉ khi có đủ nguồn tài chính, các nhà nước mới có thể thực hiện các dự án chuyển đổi một cách bền vững và hiệu quả.
Ứng dụng AI trong khu vực công tại Việt Nam hiện đang có nhiều công thức lớn, nhưng đồng thời cũng mở ra những cơ hội để cải thiện cách thức hoạt động chính, nâng cao hiệu quả quản lý và cải thiện công việc dịch vụ chất lượng tốt hơn. Để ứng dụng AI thành công, Việt Nam cần chú ý đến các trụ cột quan trọng: thể chế và cơ chế chính, nhân lực, cơ sở hạ tầng và tài chính. Đây là những yếu tố quyết định khả năng phát triển các ứng dụng AI trong lĩnh vực công nghiệp, từ đó thúc đẩy sự chuyển đổi số và phát triển nền kinh tế số. Tuy còn nhiều khó khăn, nhưng với sự đúng đắn đầu tư và các chiến lược phù hợp, Việt Nam hoàn toàn có thể ứng dụng AI vào lĩnh vực công nghệ một cách hiệu quả trong tương lai.
Theo: vista.gov.vn